Có hay không tình trạng người Trung Quốc "núp bóng" người Việt mua BĐS?

Phản ánh của cử tri Đà Nẵng về việc "một số địa phương, vùng miền của đất nước đều có sự xuất hiện của người Trung Quốc, nhất là các dự án kinh tế, nhà máy đặt ở các vùng nhạy cảm về an ninh quốc gia" đã được nêu tại nội dung tổng hợp văn bản trả lời kiến nghị cử tri gửi đến kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XIV.

Từ thực tế này, cử tri Đà Nẵng đã kiến nghị Chính phủ cần "xem xét cẩn trọng, cảnh giác" nhằm đảm bảo vấn đề về an ninh, chủ quyền của quốc gia.

Công văn của Bộ Công an trả lời kiến nghị trên đã nêu, tại Việt Nam hiện đang có 6.175 dự án của các nhà đầu tư Trung Quốc được triển khai với tổng vốn đăng ký khoảng 65 tỷ USD. Và Trung Quốc cũng là một trong những đối tác thương mại lớn của nước ta.

Dự án của các nhà đầu tư Trung Quốc được thực hiện ở nhiều lĩnh vực khác nhau và dải khắp các địa phương, trong đó, chủ yếu nằm ở địa bàn các thành phố lớn, những khu kinh tế mang tính chất trọng điểm, hay các tỉnh ven biển, biên giới. Nội dung công văn nêu: "Các dự án đã góp phần vào sự phát triển kinh tế của Việt Nam nói chung, các vùng miền có dự án đầu tư nói riêng; đồng thời củng cố, tăng cường mối quan hệ hữu nghị giữa hai nước."

Song, Bộ Công an cũng cho rằng, có một số dự án được đầu tư bởi Trung Quốc còn tiềm ẩn nhiều vấn đề phức tạp, gây ảnh hưởng đến tình hình an ninh, trật tự của khu vực dự án nói riêng và của cả nước nói chung.

Đơn cử như có những dự án sở hữu vốn đầu tư thấp, công nghệ, thiết bị lạc hậu, giá thành rẻ, chất lượng thấp, kéo dài thời gian triển khai; công tác bảo vệ môi trường không được quan tâm đúng mức; lợi dụng kẽ hở quy định về quản lý lao động, quản lý xuất, nhập cảnh, nhà thầu đã đưa lao động phổ thông người Trung Quốc vào Việt Nam hoặc sử dụng trái phép người lao động nước này như không có giấy phép lao động, sử dụng visa du lịch, làm giả giấy tờ, hồ sơ hợp pháp hóa lãnh sự...

Người Trung Quốc đã thâu tóm nhiều dải đất ven biển Đà Nẵng bằng cách
"núp bóng" sau người Việt. Ảnh: Nguyễn Đông.

Cùng với đó, nội dung công văn của Bộ Công an cũng đã đề cập đến tình trạng các doanh nghiệp, cá nhân là người Trung Quốc đang "núp bóng" người Việt để thực hiện mua bán bất động sản tại các vùng ven biển với mục đích chuyển đổi thành đất thương mại, dịch vụ hoặc thuê các khu đất nằm dọc ven biển, ở vùng biên giới biển, biên giới đất liền; mua lô đất nằm ở vị trí đẹp, hoặc khu vực trung tâm... 

Không chỉ vậy, hiện tượng người Trung Quốc vào Việt Nam để du lịch, công tác và học tập ngày càng tăng nhanh, kéo theo nhu cầu về sở hữu, thuê, mua nhà ở, hình thành nên những khu vực cộng đồng đông đúc, họ lập gia đình, sinh con mà không chấp hành quy định về đăng ký hôn nhân tại chính quyền địa phương. Thậm chí, có nhiều trường hợp không tuân thủ theo các quy định pháp luật hiện hành tại Việt Nam, làm nảy sinh mâu thuẫn với người dân địa phương. Chưa hết, còn có cả những trường hợp sang Việt Nam để hoạt động phạm tội, hay trốn lệnh truy nã ở quốc gia sở tại...

Do đó, Bộ Công an đã tham mưu với Đảng, Nhà nước cần phải ban hành nhiều chủ trương, chính sách nhằm chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương thực hiện chấn chỉnh, khắc phục những tồn tại, hạn chế trong công tác quản lý hoạt động của các doanh nghiệp, người nước ngoài đang hoạt động tại Việt Nam ngay từ khâu thẩm định cho đến cấp phép, kiểm tra và giám sát các dự án.

Đồng thời, Bộ cũng kiến nghị các bộ, ngành chức năng cần thực hiện rà soát, sửa đổi, bổ sung các quy định liên quan đến năng lực, điều kiện hoạt động của các nhà đầu tư ngoại; cần khắc phục tình trạng các dự án "treo", nhà đầu tư nước ngoài thâu tóm, chuyển nhượng dự án bất động sản trái phép... 

Giao công an các đơn vị, địa phương nhiệm vụ tập trung điều tra, nắm bắt tình hình hoạt động đầu tư của các doanh nghiệp ngoại; từ đó, phát hiện các vi phạm về hợp đồng cũng như tiêu chuẩn kỹ thuật, không đảm bảo yêu cầu về môi trường, sử dụng lao động trái phép... nhanh chóng, kịp thời đề xuất biện pháp xử lý; công tác quản lý đối với xuất nhập cảnh, cư trú, đi lại của người nước ngoài tại Việt Nam cần được nâng cao, đảm bảo hiệu quả.

Phó bí thư Thành ủy Đà Nẵng Võ Công Trí tại buổi họp báo về công tác chuẩn bị cho Đại hội Đảng bộ TP. Đà Nẵng 4 năm về trước (ngày 9/10/2015) đã cho biết, người dân đang rất lo ngại về tình trạng người Việt Nam được người Trung Quốc nhờ đứng ra mua đất, đứng tên hộ tại khu vực ven biển Đà Nẵng.