Thiết kế lối thoát hiểm phòng hỏa hoạn trong nhà phố

Nhà phố có một bất lợi là diện tích nhỏ, các căn nhà xây san sát nhau nên đa số chủ nhà ưu tiên cho diện tích sử dụng hơn là đầu tư phương án thoát hiểm. Ngoài ra, dân cư cũng lo ngại về nạn trộm cắp lộng hành nên cửa nhà phải khóa năm bảy lớp,chủ nhà không dám làm cửa hậu hay lối trổ lên mái và xây bít ban công bằng khung sắt. Thế nên khi xảy ra cháy thì không có đường thoát và rất dễ bị ngạt.

Khung sắt bảo vệ cho mái sân trước vừa chống trộm vừa là hướng thoát hiểm trong
trường hợp nguy cấp

Kiến trúc sư Nguyễn Văn Châu cho rằng nếu bố trí phòng ốc hợp lý, lối đi thông thoáng, nội thất bài trí gọn gàng thì sẽ khắc phục được phần nào hạn chế trên, có thể giúp gia chủ thêm cơ hội thoái thân khi hỏa hoạn.

Còn theo kiến trúc sư Phạm Thanh Truyền, trừ nhà có diện tích xây dựng nhỏ nên bản vẽ cấp phép cho xây với mật độ tối đa 100%, còn lại phải chừa thông thoáng để lấy ánh sáng trời trong sinh hoạt vừa dùng thoát hiểm. Tránh tình trạng xây vượt mật độ quy định để tăng diện tích sử dụng, xem nhẹ việc thiết kế lối thoát hiểm.

Để khắc phục không gian sinh hoạt chật hẹp của các khu nhà phố, các kiến trúc sư đã đóng góp một số giải pháp thoát hiểm mà vẫn đảm bảo an ninh an toàn khi xây nhà. Kiến trúc sư Truyền cho biết, thiết kế nhà cần tuân thủ đúng các quy định về phòng cháy chữa cháy. Mỗi phòng như thế cần có ít nhất 2 lối thoát và lối thoát xa nhất không vượt quá 25m, tùy theo từng quy mô công trình lớn hay nhỏ, nhà phố hay chung cư. Các trang bị thiết bị thoát hiểm như dao cắt kính hoặc búa cũng phải chuẩn bị sẵn trong nhà, lối thoát hiểm nếu làm bằng cửa kính thì cửa mở phải đúng chuẩn, trang bị chốt mở an toàn cho khung lưới thép bảo vệ...

Còn theo kiến trúc sư Châu, các lớp cửa và khóa ở cửa chính thường bị biến dạng do nhiệt khi xảy ra hỏa hoạn nên để an toàn, mỗi nhà đều phải có một lối thoát khác. Kiểu thiết kế phổ biến hiện nay dễ trở thành con dao hai lưỡi vì đa số cửa chính thường có 2 lớp gồm cửa sắt xếp và cửa sắt pano kính. Nếu chốt khóa phức tạp, khó mở, khi xảy ra sự cố hỏa hoạn, những lớp cửa này quay ngược lại “khóa” chủ nhân bên trong căn hộ mà không có đường thoát. Nếu nhà không có ban công, sân thượng thì khung bảo vệ cửa sổ nên mở được để khi cần thiết có thể thoát ra ngoài.

Nên thiết kế giếng trời cho nhà phố mát mẻ hơn và giúp thông gió, thông hơi khi
không may hỏa hoạn

Kiến trúc sư Thanh Truyền lại đưa ra phương án trang bị ô lưới bảo vệ an toàn cho nhà phố. Phương án này có thể đáp ứng cả 2 yêu cầu: Bảo vệ và thoát hiểm. Với nhà phố hiện nay, vì vấn đề thẩm mỹ và an ninh nên nhiều mặt tiền xây bít bùng, không có lối thoát hiểm. Do đó lối thoát ra ban công mặt tiền là lựa chọn tốt nhất  cho nhà phố.

Với kinh nghiệm của mình, kiến trúc sư Truyền cho rằng nên thiết kế thông thường nhà nào cũng có tầng mái để bồn nước nên đều thiết kế thang cố định lên thăm mái. Đây là lối thoát hiểm hữu hiệu sang nhà hàng xóm khi có sự cố.

Một điều quan trọng nữa là chủ nhà nên luôn kiểm tra các trang thiết bị cứu hỏa và lối thoát hiểm nhà, chủ động đối phó khi có hỏa hoạn xảy ra. Theo các kiến trúc sư, giải pháp trang bị camera báo cháy khá hay, hiện đại nhưng thường làm cho chủ nhà rơi vào thế bị động khi có tình huống xảy ra. Đặc biệt, tâm lý chủ quan khi trong nhà có các vật dụng báo cháy khiến chủ nhà không quá đề cao cảnh giác, dễ dẫn đến xử lý chậm. Do đó, các quy định khi thiết kế nhà với phương án thoát hiểm an toàn phòng trường hợp cháy nổ vẫn rất cần thiết.