Tháo gỡ khó khăn cho BĐS: Khởi động chậm nên phải chạy nhanh

Thất vọng vì khó tiếp cận nguồn vốn

Tại cuộc họp, nhiều đại biểu đã bày tỏ bức xúc vì sự chậm trễ của cơ chế chính sách khiến cho việc thực hiện NQ 02/NQ-CP của Chính phủ và triển khai gói tín dụng 30.000 tỷ đồng bị vướng mắc ở nhiều khâu. Theo ông Nguyễn Hữu Tín, Phó Chủ tịch UBND Tp.HCM, một trong những vướng mắc trong công tác chuyển đổi nhà ở thương mại (NƠTM) sang nhà ở xã hội (NƠXH) hiện nay là chưa thực hiện việc hoàn trả lại tiền sử dụng đất cho các doanh nghiệp đã hoàn thành nghĩa vụ này.

Nếu không có quy định rõ ràng về vấn đề này, doanh nghiệp chắc chắn sẽ không mặn mà với việc chuyển đổi. Thực tế là số lượng dự án xin chuyển đổi chỉ chiếm một tỷ lệ nhỏ so với tổng dự án tồn kho. Cụ thể, tại Tp.HCM, hiện mới chỉ có 11 dự án xin chuyển đổi sang NƠXH, 14 dự án xin điều chỉnh cơ cấu diện tích căn hộ và hiện chưa có dự án nào được chấp thuận.

Tương tự, tại Hà Nội, hiện cũng chỉ có 12 dự án đăng ký chuyển đổi sang NƠXH và 14 dự án điều chỉnh diện tích căn hộ nhưng đến nay cũng mới chỉ có 5 dự án được chấp thuận. Con số này liên quan đến một trong những vướng mắc rất quan trọng của quá trình giải ngân gói hỗ trợ 30.000 tỷ đồng, đó là theo quy định tại NQ 02, chỉ các hộ gia đình, cá nhân mua, thuê, thuê mua NƠXH hoặc NƠTM có diện tích dưới 70m² và giá bán dưới 15 triệu đồng/m² mới được vay gói tín dụng hỗ trợ nhà ở, trong khi nguồn cung sản phẩm này lại đang rất hiếm hoi trên thị trường.

Việc triển khai gói tín dụng hỗ trợ nhà ở cũng đang gặp nhiều khó khăn về cơ chế chính sách cho người dân. Theo đại diện Hiệp hội BĐS Hải Phòng, không ít người có nhu cầu mua nhà thất vọng vì quá khó tiếp cận gói hỗ trợ này.

Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cũng cho biết, “Tính đến 31/7, các ngân hàng mới chỉ cam kết cho 150 hộ gia đình, cá nhân vay vốn từ gói tín dụng hỗ trợ nhà ở 30.000 tỉ đồng với số tiền trên 46 tỉ đồng. Trong đó, đã giải ngân trên 33 tỉ đồng cho 139 khách hàng”.

Hiện nhiều địa phương không chịu xác nhận thực trạng nhà ở cho người có nhu cầu, nhiều phòng công chứng không chịu chứng nhận hợp đồng mua bán NƠXH do loại nhà này không được mua bán trên thị trường tự do trong vòng 10 năm, nhiều ngân hàng lo ngại việc người dân dùng tài sản hình thành từ vốn vay để thế chấp, bởi có trường hợp cả dự án đã được thế chấp trước đó, một số chi nhánh ngân hàng ở các địa phương vẫn chưa trả lời cụ thể cho người dân về quy trình, thủ tục vay vốn với lý do chưa có hướng dẫn cụ thể từ hội sở...

Những khó khăn, vướng mắc được nêu ra khiến không ít đại biểu băn khoăn, với con số dự án chuyển đổi nhỏ nhoi như vậy so với toàn bộ khối thị trường BĐS đang đóng băng và với số lượng người dân nghèo được hưởng lợi từ gói hỗ trợ ít ỏi như vậy thì “mục tiêu kép” mà Bộ Xây dựng đặt ra là làm cho người nghèo có nhà ở và góp phần phá băng thị trường liệu có đạt được?

Ảnh minh họa

Cần quyết liệt tháo gỡ khó khăn

Theo Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trịnh Đình Dũng, không nên quá kỳ vọng vào tác dụng trực tiếp của gói hỗ trợ 30.000 tỷ đồng đối với khối tồn kho BĐS khổng lồ hiện nay mà chỉ là giải quyết nhà ở cho một bộ phận dân nghèo từ đó có hiệu ứng lan tỏa đối với thị trường. Tuy nhiên, bộ trưởng vẫn khẳng định NQ 02 và gói hỗ trợ 30.000 tỷ đồng là hướng đi đúng trong bối cảnh hiện nay, vấn đề là cần đẩy nhanh quá trình triển khai.

Bộ trưởng Trịnh Đình Dũng kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo các địa phương quyết liệt hơn trong việc rút ngắn thời gian xem xét, chuyển đổi dự án NƠTM sang NƠXH nhằm tăng nhanh nguồn cung, yêu cầu chính quyền phường xã triển khai ngay việc xác nhận tình trạng nhà ở cho đối tượng có nhu cầu mua, thuê nhà ở. Đồng thời, đề nghị Ngân hàng Nhà nước chỉ đạo các ngân hàng thương mại đẩy nhanh tiến độ giải ngân cho các đối tượng được vay vốn hỗ trợ nhà ở.

Đặc biệt, Bộ Xây dựng cũng kiến nghị cùng với NHNN sớm thành lập tổ công tác để kiểm tra việc thực hiện gói tín dụng hỗ trợ nhà ở tại các ngân hàng thương mại để kịp thời tháo gỡ các vướng mắc nảy sinh trong thực tế. Ngoài ra, Bộ Xây dựng cũng kiến nghị Thủ tướng cho phép thực hiện các biện pháp giảm cung NƠTM, quyết liệt tạm dừng hoặc dừng hẳn các dự án nhà ở, dự án khu đô thị chưa giải phóng mặt bằng hoặc đang dở dang. Hiện mới chỉ có 11% số dự án phải tạm dừng, quá ít so với nhu cầu.

Phát biểu tại hội nghị, Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải nhận xét, hiện thị trường BĐS vẫn tồn kho quá lớn, việc điều chuyển dự án quá chậm, quá trình triển khai gói hỗ trợ còn nhiều vướng mắc trong thực tế. Phó Thủ tướng yêu cầu các bộ ngành liên quan như Bộ Xây dựng, Bộ Tài chính, Bộ Tư pháp, NHNN cần tiếp tục hoàn thiện các cơ chế chính sách, tập trung tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai NQ 02 và giải ngân gói hỗ trợ 30.000 tỷ đồng. Mục tiêu trước mắt là, phải giải quyết nhanh số lượng hồ sơ các cá nhân, hộ gia đình xin vay vốn hỗ trợ nhà ở. “Chúng ta khởi động quá chậm nhưng đã đến lúc chúng ta cần phải “chạy” nhanh để lấy lại tiến độ, nếu không sẽ không bao giờ kịp về đích” - Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải nhấn mạnh.