Phát triển công trình xanh: Quy định có nhưng chưa đủ

Cụm công trình FPT (TP. Đà Nẵng) đáp ứng tiêu chuẩn công trình xanh của EDGE

Một công trình xanh đúng nghĩa phải đáp ứng nhiều tiêu chuẩn. Các tiêu chuẩn được tuân thủ ngay từ giai đoạn lựa chọn địa điểm xây dựng, thiết kế, thi công, giai đoạn sử dụng, vận hành cho đến sửa chữa, nâng cấp, tái sử dụng đều đạt được hiệu quả cao trong sử dụng năng lượng, tài nguyên nước, vật liệu, sản sinh ra chất thải ô nhiễm môi trường ít nhất và tạo điều kiện sống tốt nhất cho người sử dụng.

10 năm qua, tăng trưởng xây dựng của Việt Nam bình quân đạt 12%, năng lượng tiêu thụ tăng 14%. Mức tăng về năng lượng tiêu thụ còn nhanh hơn cả tốc độ tăng GDP. Nguyên nhân của việc tăng là do giá nhiên liệu tăng, nhu cầu tiện nghi tăng và tốc độ đô thị hóa nhanh. Thực tế này cho thấy việc áp dụng các tiêu chuẩn "xanh" cho dự án là điều cần thiết.

Có khá nhiều hệ thống để đánh giá tiêu chuẩn xanh đang được áp dụng tại Việt Nam, tiêu biểu có thể kể đến Leed, Lotus, Green Mark, Edge...Nhiều dự án tại Việt Nam cũng đã đáp ứng được các tiêu chuẩn xanh như chung cư Ehome. Tại Ehome 5 chi phí năng lượng giảm được 31%, chi phí nước giảm 22% và so với một công trình bình thường thì giảm tới 34% việc sử dụng vật liệu. Với những "ưu điểm" này, Ehome 5 đạt tiêu chuẩn Edge. 

Một công trình xanh tiêu biểu khác có thể kể đến ở Việt Nam là tòa nhà văn phòng FPT Đà Nẵng. Hệ thống nước nóng của tòa nhà sử dụng năng lượng mặt trời có dung tích 1.500l và máy phát Thái Dương công suất 12kw/ ngày. Nhờ vào tiết kiệm chi phí điện nước mà thời gian hoàn vốn đầu tư vào các công nghệ tiết kiệm năng lượng của công trình là dưới 3 năm.

Theo đại diện Hội đồng Công trình Xanh Việt Nam, mặc dù các công trình xanh sở hữu những ưu điểm vượt trội nhưng do thiếu thông điệp rõ ràng, thông tin cụ thể nên nhiều doanh nghiệp tại Việt Nam vẫn nhầm lẫn về những bộ chứng chỉ đánh giá tiêu chuẩn xanh. Đại điện hội khẳng định cần đẩy mạnh việc tuyên truyền. Công tác tuyên truyền có ý nghĩa nâng cao nhận thức của cộng đồng về các dự án xanh. Đây là cơ sở để nhân rộng công trình xanh.

TS Phạm Sỹ Liêm, Phó Chủ tịch Tổng Hội Xây dựng cho biết: “Chính phủ đã có nhiều cơ chế cho phát triển công nghệ tiết kiệm năng lượng như Nghị định 102/2003/NĐ/CP về việc sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả; Quyết định 1393/QĐ-TTg phê duyệt Chiến lược quốc gia tăng trưởng xanh. Tuy nhiên, cho đến nay, quy trình triển khai các văn bản trên vẫn khá chậm, chưa có hướng dẫn cụ thể, địa phương còn lúng túng, cộng đồng vẫn chưa quan tâm”.

Rõ ràng, nhà xanh sẽ trở thành xu hướng thiết kế và xây dựng trong tương lại khi xã hội ngày càng phát triển văn minh, hiện đại. Một trong những thách thức đang đặt ra là cần phải có nhiều cơ chế chính sách của Nhà nước nhằm khuyến khích các nhà đầu tư tham gia xây dựng những ngôi nhà mang tiêu chí tiết kiệm năng lượng. Chính sách ấy cần phải có những quy định nhất quán, rõ ràng cho công trình xanh. Bên cạnh đó phải có lộ trình khả thi để thực hiện những quy định đề ra. Việc tạo điều kiện, có ưu đãi với nhà sản xuất, nhà cung cấp vật liệu, trang thiết bị, nhà thầu với các dự án dạng này, để các chủ đầu tư quyết tâm thực hiện đến cùng mục tiêu xây dựng công trình xanh của mình… cũng cần được chú trọng.