Hải Phòng: Lấy “đất vàng”, đền “giá bèo” tại khu TĐC đường Đông Khê 2

Khu đất bị thu hồi giáp liền với khu dân cư. Ảnh: PV

Để thực hiện Dự án đầu tư xây dựng tuyến đường Đông Khê 2 tại phường Đằng Giang (quận Ngô Quyền, TP Hải Phòng), UBND TP Hải Phòng đã thu hồi gần 5 ha đất của gần 200 hộ dân khu vực xóm Trại và khu lân cận trong phường Đằng Giang, để thực hiện dự án xây dựng khu nhà ở tái định cư (TĐC) phục vụ cho việc GPMB làm dự án làm đường nói trên.

Chủ trương này được người dân đồng tình ủng hộ, nhưng "vấn đề" đã phát sinh trong việc áp dụng chính sách bồi thường, hỗ trợ TĐC đối với các hộ gia đình bị thu hồi đất, theo Thông báo số 112/TB ngày 4/4/2012 của UBND quận Ngô Quyền. "Họ chỉ biết cứ thu là thu mà không màng đến cuộc sống của hàng trăm hộ dân nơi đây, đó là điều chúng tôi không thể chấp nhận" - ông Phạm Trân Lân (số 40 xóm Trại, phường Đằng  Giang) bức xúc.

Theo Nghị định 69/2009/NĐ-CP, thì khi các hộ bị thu hồi đất nông nghiệp sẽ được hỗ trợ bằng tiền ở  mức 1,5-5 lần giá đất nông nghiệp. Tuy nhiên, theo Thông báo số 112/TB của quận, thì các hộ chỉ được hỗ trợ thu hồi đất bằng 2 lần giá đất nông nghiệp, tổng cộng là 132.000 đồng.

Trong khi, nơi đây là khu trung tâm của một quận lớn ở TP Hải Phòng, là khu đất giáp gianh liền kề khu dân cư, ngay cạnh 2 siêu thị lớn nhất của thành phố. Hơn nữa, đất này sau thu hồi sẽ được chuyển thành đất ở để bán với giá trị cao gấp cả trăm lần. Theo một số luật sư, thì với vị trí đất liền kề với đất đô thị như ở đây, khi bị thu hồi sẽ phải áp dụng Khoản 2 Điều 21 Nghị định 69/CP: "Hộ gia đình cá nhân khi bị thu hồi đất nông nghiệp trong địa giới hành chính phường, trong khu dân cư thuộc thị trấn, khu dân cư nông thôn; thửa đất nông nghiệp tiếp giáp với ranh giới phường, ranh giới khu dân cư thì ngoài việc được bồi thường theo giá đất nông nghiệp còn được hỗ trợ bằng từ 20-50% giá đất trung bình của khu vực có đất bị thu hồi theo quy định trong bảng giá đất của địa phương…".

Thực ra, UBND TP Hải Phòng cũng có quy định tại Quyết định số 130 (Khoản 3 Điều 4) rằng khi thu hồi đất, phải xem xét để giá bồi thường đất "sát với giá chuyển nhượng QSD đất thực tế trên thị trường trong điều kiện bình thường". Vậy mà  khi giá đất ở thực tế nơi đây là không dưới 10 triệu đồng/m2, có vị trí tới 30 triệu đồng/m2 thì các hộ lại bị áp mức "hỗ trợ liền kề đất ở" đồng hạng 670.000 đồng/m2, thấp hơn rất nhiều so với mức lẽ ra phải được hưởng.

Áp giá đền bù kiểu "sống chết mặc bay" đó sẽ khiến nhiều hộ dân nơi đây thiệt tiền tỉ. Như hộ ông Phạm Trân Lân gồm 3 thế hệ với 10 nhân khẩu đang sử dụng ổn định mảnh đất 480m2. Đất này có nguồn gốc của HTX giao sử dụng ổn định lâu dài từ gần 20 năm nay, gia đình ông Lân cải tạo, bồi đắp nhiều năm, sử dụng làm nơi ở và bán hàng cơm thời gian dài, đã được cấp sổ hộ khẩu. Theo ông Lân, nếu áp dụng mức đền bù hỗ trợ khoảng 800.000 đồng/m2 thì quá thấp so với giá trị thực tế.

Cũng theo ông Lân, đất của ông và nhiều hộ khác đúng ra ở vị trí 2 do sát mặt đường Nguyễn Bỉnh Khiêm, nhưng lại bị áp giá của vị trí 4 nên mức hỗ trợ rất thấp.  Hơn nữa, 3 thế hệ trong gia đình ông với 10 nhân khẩu lại không được bố trí TĐC, thì sẽ đi đâu về đâu chỉ với khoản tiền đền bù ít ỏi chưa đầy 400 triệu đồng?.

Hộ gia đình bà Đoàn Thị Yến tại xóm Trại cũng trong cảnh tương tự. Gia đình này có 170m2 đất làm nơi ở cho 4 nhân khẩu ăn ở ổn định nhiều năm và được cấp hộ khẩu thường trú tại đây, nếu chỉ đền bù theo mức của quận đưa ra là 670.000 đồng/m2 thì chỉ nhận được trên 100 triệu đồng và không được TĐC, trong khi đó họ lại không có nơi ở nào khác trên địa bàn.

Theo tìm hiểu của PV, các hộ dân nơi đây đã sinh sống ăn ở ổn định nhiều năm trên nhà đất nằm ở địa bàn trung tâm của phường Đằng Giang, liền kề với khu dân cư, được cấp sổ hộ khẩu và họ cũng thực hiện nghĩa vụ tài chính với nhà nước cũng như tham gia các phong trào của khu dân cư, tức là nơi đây đã hình thành khu dân cư, việc đất của các hộ chưa chính thức chuyển đổi thành đất ở và chậm được cấp Giấy chứng nhận QSD đất là trách nhiệm của chính quyền địa phương. Với việc áp giá bồi thường, hỗ trợ như hiện nay đồng thời không bố trí TĐC, khiến các hộ gần như trắng tay khi những mảnh đất trị giá tiền tỉ, thậm chí cả chục tỉ đồng của họ chỉ được đền bù một vài trăm triệu đồng, rất khó có thể lo được nơi ở khác.

Được biết, các hộ dân đã nhiều lần kiến nghị tới UBND quận Ngô Quyền xem xét lại việc áp giá, mức hỗ trợ, việc TĐC theo đúng quy định của Luật Đất đai và Nghị định 69/CP, đồng thời bố trí TĐC khi họ không còn nơi ở nào khác. Tuy nhiên, mới đây, bằng văn bản số 282 ngày 7/6/2012, UBND quận Ngô Quyền đã gạt bỏ toàn bộ những kiến nghị này.

Qua tham khảo ý kiến một số luật sư và chuyên gia về đất đai, GPMB, đối chiếu với các quy định pháp luật về đất đai, bồi thường hỗ trợ GPMB, thì những kiến nghị của các hộ dân là có cơ sở. Thiết nghĩ, UBND quận Ngô Quyền và các cơ quan chức năng của TP Hải Phòng cần xem xét lại sự việc, đảm bảo không xâm phạm quyền lợi chính đáng của người dân.

(Theo PL&XH)