Vì sao địa ốc Alibaba có dấu hiệu lừa đảo nhưng khó xử lý hình sự?

Dự án “ma” nhiều như "nấm sau mưa"

Alibaba đã và đang rao bán rầm rộ nhiều dự án đất nền khu dân cư (KDC) trên mạng dù chưa từng được cơ quan chức năng tỉnh Đồng Nai cấp giấy phép bất kỳ dự án nào. Dự án mới nhất mà công ty này rao bán là Ali Aqua Nhơn Trạch, với lời quảng cáo là “Một siêu dự án mang đẳng cấp Nhật Bản”. Vậy nhưng, Chủ tịch UBND huyện Nhơn Trạch Lê Thành Mỹ xác nhận: "Huyện chưa cấp phép dự án KDC nào cho công ty này."

Huyện Long Thành chính là điểm tập kết "nóng" các dự án của công ty này. Cụ thể, tại nơi có dự án Sân bay quốc tế Long Thành đang có hàng loạt dự án KDC được Alibaba rao bán, như: Alibaba Long Thành, Alibaba An Phước, Alibaba Long Phước, Alibaba Bàu Cạn…, Trong khi đó, lãnh đạo huyện Long Thành cũng khẳng định chưa có dự án nào của Alibaba trên địa bàn được cấp phép.

Nhân viên Công ty Alibaba cản trở lực lượng cưỡng chế sai
phạm ở xã Tóc Tiên. Ảnh: Nông Ngân

Tỉnh Đồng Nai cũng vừa đưa ra số liệu thống kê mới nhất cho biết, có tới 29 dự án đất nền đang được địa ốc Alibaba rao bán trên địa bàn tỉnh, trong đó riêng huyện Long Thành có tới 27 dự án, hai dự án còn lại nằm ở Xuân Lộc và Nhơn Trạch. Dự án mới nhất mà công ty này rao bán tại xã Xuân Hưng, huyện Xuân Lộc, cũng được lãnh đạo UBND huyện quả quyết là không phê duyệt bất cứ dự án nào của Công ty Alibaba. Ngay khi phát hiện có dự án đất nền tại xã Xuân Lộc do Alibaba rao bán, UBND huyện đã cử lực lượng xuống tháo dỡ toàn bộ biển quảng cáo và tường rào bao xung quanh khu đất. Huyện cũng chỉ đạo các xã, thị trấn đẩy mạnh việc quản lý, không để cho doanh nghiệp lặp lại tình trạng rao bán đất nền trái phép.

Alibaba lách luật bằng cách nào?

Sở Tài nguyên - Môi trường tỉnh Đồng Nai, cho biết Alibaba rao bán tới 27 dự án đất nền ở huyện Long Thành với các phương thức bán hàng, quảng cáo rất ồn ào. Tuy nhiên, trên thực tế, đất của các dự án này có nguồn gốc là 19 khu đất nông nghiệp do các hộ gia đình đứng tên hoặc đã sang nhượng. Cụ thể 19 khu đất này phân bổ như sau: 13 khu đất ở xã Long Phước, 3 khu ở xã Phước Bình, 1 khu ở xã Phước Thái và 1 khu ở xã An Phước. Trong số này, ông Nguyễn Thái Lĩnh (Giám đốc Alibaba) hoặc người thân đứng tên 14 khu đất, và công ty đã tự ý làm đường giao thông trên 6 khu đất nông nghiệp.

Chiêu thức của công ty này là chia nhỏ các khu đất nông nghiệp thành các lô đất 500m2 để được tách thửa, sau đó vẽ dự án "ma" mời chào nhiều nhà đầu tư cùng góp vốn vào đây. Oái oăm là công ty này sẽ đứng tên riêng hoặc chung trên sổ đỏ để "né" quy định về diện tích tối thiểu được tách thửa do các tỉnh quy định. Đặc biệt, công ty này cam kết, khi khách hàng đóng đủ 95% số tiền thì sẽ làm hợp đồng mua bán và ra sổ đỏ. Nếu chậm giao đất, công ty sẽ trả thêm lãi suất cho nhà đầu tư. Đây cũng chính là vướng mắc làm khó cơ quan chức năng khi muốn xử lý hình sự Alibaba về hành vi lừa đảo khách hàng. 

Hơn nữa, một cán bộ Ban Nội chính Tỉnh ủy Đồng Nai cho biết: "Sở dĩ cho đến nay chưa khởi tố được công ty này, vì chưa có người bị hại tố cáo. Quá trình điều tra gặp khó khăn do không chứng minh được thiệt hại do hành vi lừa đảo của công ty này gây ra."

Mặc dù vậy, thời gian qua cơ quan chức năng tại thị xã Phú Mỹ, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu cũng đã thực hiện cưỡng chế các dự án của công ty Alibaba. Qua đó, có thể dễ dàng nhận ra các hành vi trái phép của công ty này, như: xây dựng công trình nhà cửa, văn phòng giao dịch, đường giao thông, hệ thống hạ tầng điện nước, chiếu sáng trên đất nông nghiệp và trên đất được quy hoạch làm đường cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu.

Còn theo Hiệp hội Bất động sản TP.HCM, công ty Alibaba có dấu hiệu huy động vốn đa cấp trong mua bán đất nền. Trước đó, từ năm 2017, Hiệp hội từng gửi văn bản đến UBND TP.HCM và các tỉnh Đồng Nai, Bà Rịa - Vũng Tàu cảnh báo về việc Alibaba lợi dụng các kẽ hở của pháp luật để rao bán đất nền ở những dự án không có thực. 

Mới đây nhất, Sở Tài nguyên - Môi trường tỉnh Đồng Nai đã kiến nghị UBND tỉnh: "giao Sở Xây dựng chủ trì, phối hợp với các đơn vị có liên quan, rà soát lại tình hình hoạt động của các sàn giao dịch bất động sản trên địa bàn, có văn bản chấn chỉnh việc thực hiện các giao dịch địa ốc khi chưa đủ điều kiện theo quy định; kiến nghị UBND tỉnh giao Sở Tư pháp chủ trì, phối hợp với các đơn vị có liên quan, yêu cầu các văn phòng công chứng trên địa bàn tỉnh, không thực hiện công chứng hoặc lập vi bằng đối với các trường hợp mua, bán nhà ở, đất nền chưa đủ điều kiện chuyển nhượng theo quy định tại Điều 72 Nghị định 43/2014/NĐ-CP ngày 15-5-2014 của Chính phủ."