Trung Quốc: Nguy cơ bong bóng bất động sản đang quay trở lại

“Vua đất” là biệt hiệu của các nhà phát triển Trung Quốc - người trả giá cao ngất ngưởng cho những mảnh đất trong suốt thời kỳ bất động sản (BĐS) bùng nổ hồi đầu thập kỷ này, thứ để lại những cái gọi là "thành phố ma" bởi những ngôi nhà không ai mua trên khắp Trung Quốc.

The Wall Street Journal cho hay, hiện tại, giá nhà đất tại các thành phố lớn của Trung Quốc lại tăng cao đến chóng mặt, nguy cơ bong bóng BĐS đang quay trở lại.

Vừa qua, Logan Property Holding Co. đồng ý trả 14,1 tỷ nhân dân tệ (khoảng 2,14 tỷ USD) để mua một mảnh đất tại quận Quang Minh, TP. Thâm Quyến. Mức giá này lớn chưa từng có ở các thành phố phía nam đất nước.

Theo Logan, họ không trả quá cao và gọi đó là mức giá tương đối thuận lợi trong một thị trường nóng bỏng.

Giá đất tại Trung Quốc đang tăng nhanh kéo theo nhiều
nguy cơ đối với nền kinh tế. Ảnh: Bloomberg

Trước đó, liên doanh giữa hai công ty, một trong số đó được hậu thuẫn bởi công ty quốc doanh Power Construction Corp. của Trung Quốc đã trả giá cao hơn 17 đối thủ với đề nghị 8,3 tỷ nhân dân tệ cho một mảnh đất tại quận Long Hoa, TP. Thâm Quyến.

Việc giá đất tăng vọt đã cho thấy những thách thức mà chính phủ đang phải đối mặt khi cố gắng ngăn chặn bong bóng tài sản. Sự thay đổi nhằm kích thích nền kinh tế chững bước và giảm tình trạng nhà thừa tại các thành phố nhỏ đã thúc đẩy nhu cầu đầu cơ nhà ở tại các thành phố lớn. Chính quyền nước này hiện đang nỗ lực giảm nhiệt giá đất.

Trong tháng 5, giá nhà ở trung bình tại 70 thành phố của Trung Quốc cao hơn 5% so với cùng kỳ năm 2015. Đây là tháng thứ 5 liên tiếp BĐS tăng giá. Ở các thành phố hàng đầu Trung Quốc, mức tăng giao động trong khoảng 19% đến 53%. Tình trạng này không chỉ diễn ra tại các thành phố như Thượng Hải, Thâm Quyến hay Bắc Kinh mà còn ở các thành phố nhỏ hơn như Hợp Phì, Hàng Châu, Trịnh Châu.

Hiện tại, giới chức đang phải đối mặt với một tình thế khó xử trong việc cố gắng chế ngự giá đất. Thực tế, người ta thường dùng đất như tài sản thế chấp. Trường hợp giá đất giảm mạnh thì tình trạng này có thể tạo ra làn sóng nợ xấu, gây tổn thương nền kinh tế. Hơn nữa, giá đất tăng cao khiến người bình thường gặp khó khăn trong việc mua nhà.

Tại Nam Kinh và Tô Châu, cuộc chiến đấu thầu đất gay gắt đến mức giới chức buộc phải đặt giá trần. Các nhà thầu hiện đang cạnh tranh nhau về số thượng nhà ở giá bình dân mà họ cam kết. Với những nhà phát triển thì đây cũng là một trò chơi khó khăn, khi mà giá đất có thể đắt hơn giá của ngôi nhà được xây dựng trên mảnh đất ấy.

Chen Sheng, nhà phân tích tại Thượng Hải, người đứng đầu Học viện Dữ liệu BĐS cho biết, trong một số trường hợp, giá bột đắt hơn giá bánh.

Một số chuyên gia cũng lo ngại những công ty tài chính ít kinh nghiệm như các nhà thầu xây dựng đang coi đất là một cơ hội. Sau khi trúng thầu, những công ty tài chính được tiếp cận nguồn vốn giá rẻ có thể dùng đất làm tài sản thế chấp để đăng ký một khoản vay, sau đó dùng nó để mở rộng khoản vay xây dựng với tỷ suất cao hơn cho đối tác, và thường là một nhà phát triển BĐS.

Được biết, Bộ Đất đai và Tài nguyên Trung Quốc đang tìm cách kiềm chế cuộc chiến đấu thầu với thông điệp: “Đừng mù quáng đẩy giá đất”. Nhưng đây là một nhiệm vụ đầy thử thách.

Nicole Wong, một nhà phân tích BĐS tại CLSA cho biết, không nhiều biện pháp có thể hạ nhiệt thị trường đất đai, ngay cả một số loại 'điên rồ' mà các nhà phát triển đang tiến hành.

Những nhà phân tích cho rằng, giá đất cao hơn đang làm xói mòn lợi nhuận của những nhà phát triển BĐS. Nhưng các công ty nói rằng họ không còn lựa chọn khác để bổ sung quỹ đất tại các thành phố lớn đang có dấu hiệu tăng trưởng.

Theo hồ sơ trao đổi chứng khoán, Cinda Real Estate Co. đã thâu tóm 5 mảnh đất tại TP. Thượng Hải, Thâm Quyết và Hàng Châu từ tháng 11/2015 với mức giá 31,8 tỷ nhân dân tệ.

Trong vòng 5 ngày gần đây, Cinda đã đánh bại hơn 20 đối thủ để chiến thắng hai cuộc đấu giá đất tại TP. Thượng Hải và Hàng Châu với tổng giá trị hồ sơ dự thầu lên tới 18,1 tỷ nhân dân tệ. Theo Công ty này, họ có 50% cổ phần trong dự án Hàng Châu. Một giám đốc điều hành BĐS tại Cinda cho hay, đây thực sự là một hành vi kinh doanh bình thường và mọi người đang làm om sòm lên.

Trong những tuần gần đây, một nhà phát triển BĐS ở Thượng Hải - China Jinmao Holdings Group Ltd., một công ty con của Sinochem Group đã mua 4 lô đất tại Thâm Quyến, Nam Kinh và Hàng Châu cùng các đối tác khác.

Theo ước tính của Moody’s Investors Service, Jinmao có thể đã gánh chịu hóa đơn với tổng chi phí lên tới 15 tỷ nhân dân tệ cho các dự án này, tương đương với 11% tổng tài sản của công ty vào cuối năm ngoái. Cơ quan này cũng đưa ra cảnh báo, những thương vụ sẽ làm suy yếu tính thanh khoản của công ty và giá đất cao sẽ thu hẹp lợi nhuận của họ.

Jinmao đã tham gia hơn 30 cuộc đấu giá đất trong năm 2016 nói rằng, tài chính của công ty vẫn trong tình trạng tốt và việc mua bán đất đai sẽ không đặt quá nhiều áp lực lên bảng cân đối tài chính. Trong một tuyên bố mới đây, họ gọi dự án ở Thâm Quyến là "một bước đi chiến lược”. Jinmao cho biết: “Chúng tôi tiếp tục tiếp cận thận trọng đối với tất cả các dự án thu mua đất đai”.