Tồn kho chiếm quá nửa tổng tài sản, doanh nghiệp BĐS có lo?

Lượng tồn kho "khủng"

Thống kê sơ bộ của Hiệp hội Bất động sản Việt Nam (VNREA) cho thấy, tổng lượng giao dịch tại Hà Nội và Tp.HCM trong quý IV/2017 ước đạt con số 15.300 giao dịch, trong đó, Tp.HCM là 9.336 giao dịch, TP. Hà Nội là 5.959 giao dịch. Nhưng điều đó không có nghĩa là thị trường BĐS mang đến cơ hội kiếm lời cho tất cả. Bởi vẫn còn không ít doanh nghiệp chưa thể thoát ra được khó khăn, báo lỗ hoặc một số công ty có lợi nhuận sụt mạnh so với năm 2016.

Đồng thời, báo cáo cũng cho thấy lượng hàng tồn kho của các doanh nghiệp vẫn chiếm rất lớn. Nếu xét về giá trị tuyệt đối, 10 "ông lớn" địa ốc có lượng hàng tồn kho lớn nhất với tổng giá trị là gần 120.000 tỷ đồng.

10 doanh nghiệp BĐS có lượng hàng tồn kho với tổng giá trị là gần 120.000 tỷ đồng. Ảnh: Quang Tuấn

Trong đó, Novaland là một trong những doanh nghiệp địa ốc có hàng tồn kho lớn. Tính đến cuối năm 2017, lượng hàng tồn kho của doanh nghiệp này là 26.886 tỷ đồng, tăng tới 11.097 tỷ đồng so với đầu năm.

Nằm trong Top những doanh nghiệp có lượng hàng tồn lớn còn có Tổng công ty Phát triển đô thị Kinh Bắc (KBC). Đến cuối năm 2017, hàng tồn của KBC là 8.322 tỷ đồng, tăng không đáng kể so với con số 8.243 tỷ đồng đầu kỳ. KBC là một tên tuổi lớn trong lĩnh vực đầu tư phát triển hạ tầng khu công nghiệp, khu đô thị. Tồn kho của KBC chủ yếu là chi phí phí xây dựng dở dang tại các dự án khu đô thị và khu công nghiệp.

Tiếp đến là Công ty CP Quốc Cường Gia Lai (QCG), đến cuối năm 2017, hàng tồn kho của doanh nghiệp này là 6.906 tỷ đồng, tăng hơn 900 tỷ so với con số đầu năm. Hiện tại, Quốc Cường Gia Lai có tới 11 dự án BĐS dở dang.

Đối với Công ty Phát Đạt (PDR), tại thời điểm kết thúc năm 2017, hàng tồn kho của doanh nghiệp này là 6.089 tỷ đồng, giảm hơn 1.200 tỷ đồng so với cuối năm 2016. Đa số giá trị tồn kho nằm ở dự án The River City là 4.270 tỷ đồng; tiếp đến là dự án The EverRich 3 với 1.565 tỷ đồng. Cuối năm 2017, các lô đất nền của khu biệt thự đã được hoàn thành và bán ra thị trường đã đưa giá trị hàng tồn kho của PDR giảm bớt độ lớn.

17 doanh nghiệp BĐS tồn kho chiếm quá nửa tổng tài sản

Đặc biệt, thống kê cũng cho thấy có tới 17 doanh nghiệp BĐS “ôm” đống hàng tồn kho lớn hơn 50% tổng tài sản đang có. Đơn cử như Công ty CP Đầu tư Xây dựng Bình Chánh (BCI) với với gần 2.500 tỷ đồng, chiếm tới 78% tổng tài sản; ITC với 2.732 tỷ đồng hàng tồn kho tính đến cuối 2017, chiếm 78% tổng tài sản; hay các công ty như PVR (70%), PXA (67%), Novaland cũng ôm 26.886 tỷ đồng hàng tồn kho, chiếm tới 55% tổng tài sản.

Xét ở khía cạnh tích cực, hàng tồn thể hiện sức mạnh nội tại của doanh nghiệp vì chỉ những "đại gia" mới có quỹ đất và hàng hóa dồi dào. Chẳng hạn như trường hợp KBC, tuy hàng tồn kho lên tới hơn 8.000 tỷ nhưng KBC vẫn cho rằng lượng hàng tồn kho này là lợi thế của doanh nghiệp. KBC cũng khẳng định rằng, đây là đặc thù của các doanh nghiệp BĐS khu công nghiệp, tích lũy đất là rất quan trọng và đây là quỹ đất bảo đảm cho KBC duy trì hoạt động trong hàng chục năm nữa.

Trước đây, đại diện Công ty Phát Đạt cũng từng khẳng định, tồn kho là thế mạnh của doanh nghiệp trong giai đoạn thị trường hồi phục. Vì công ty phải có thực lực mới sở hữu được quỹ đất giá trị và phải có tiềm lực tài chính mới xây dựng được nhà ở bán ra thị trường.

Song, cũng có quan điểm cho rằng, các trường hợp hàng ứ đọng một khoảng thời gian dài, quỹ đất chưa hoàn tất nghĩa vụ tài chính... sẽ trở thành gánh nặng cho doanh nghiệp. Lâu dần, hàng tồn có thể "bóp chết" khả năng tăng trưởng vì chi phí vốn đội lên. Mặt khác, doanh nghiệp chăm chút cho núi hàng tồn này còn bị mất chi phí cơ hội.