Tình trạng tôn giả, tôn nhái xuất hiện khắp nơi

Đó là thông tin do TS Nguyễn Văn Sưa, Phó Chủ tịch Hiệp hội Thép Việt Nam đưa ra tại hội thảo “Tình trạng tôn gian, kém chất lượng nhập khẩu - Hậu quả và giải pháp” vừa được tổ chức tại Hà Nội sáng nay (27/11).

Theo đó, sản lượng thép, tôn các loại nhập khẩu tăng từng năm từ 2011 đến 2015; đạt mức tăng đột biến trong năm nay. 9 tháng đầu năm nay, tôn nhập khẩu lên đến gần 1,1 triệu tấn; chiếm 32,2% thị trường nội địa. Đáng chú ý là có một tỷ lệ lớn sản phẩm nhập khẩu là tôn nhái, tôn giả, gian lận thương mại nên được bán với giá rẻ, gây tổn thất nghiêm trọng cho những nhà sản xuất trong nước cũng như tiềm ẩn nhiều rủi ro cho khách hàng.

Các biểu hiện sai phạm của những loại sản phẩm này bao gồm dùng nhãn mác giả, “nhái” thương hiệu của những nhà sản xuất trong nước có uy tín, bán hàng không xuất hóa đơn, gian lận về độ dày sản phẩm...

Hiện nay, tôn giả, tôn nhái xuất hiện khắp các tỉnh, thành phố. Ảnh minh họa

Lưu ý tới những hậu quả nghiêm trọng từ việc gian dối về chất lượng vật liệu, ông Nguyễn Mạnh Hùng, Tổng Thư ký kiêm phó Chủ tịch Hội Tiêu chuẩn và Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam (TCVBVNTD) đánh giá, trong khi khách hàng bị “móc túi”, công trình của họ không bảo bảo an toàn thì việc kiểm định chất lượng đối với mặt hàng tôn sơn phủ màu và tôn mạ rất khó khăn, đặc biệt là khi không có máy kẹp để kiểm tra độ dày của lớp mạ, độ dày mỏng của tôn...

Ông Hùng cảnh báo, năm ngoái, kết quả kiểm tra cho thấy tôn nhái, tôn giả, không hóa đơn chứng từ xuất hiện từ Bắc đến Nam, không chỉ tại các tỉnh mà ngay cả tại các thành phố lớn. Chỉ trong một thơi gian ngắn, gần chục doanh nghiệp trên địa bàn Hà Nội đã bị lực lượng quản lý thị trường phát hiện, công khai danh tính song tình trạng vẫn chưa được cải thiện nhiều.

Nhằm chung tay đối phó với tình trạng sai phạm trên, ông Nguyễn Mạnh Hùng kiến nghị phải xử lý mạnh tay hơn, nếu đủ các yếu tố cấu thành tội phạm thì chuyển sang cho cơ quan điều tra hình sự xem xét. Bên cạnh đó, cần bảo đảm thực thi nghiêm túc quy định đã có tại Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng. Cụ thể, khách hàng có quyền được thông tin đầy đủ và chính xác về hàng hóa. Đặc biệt, cần chú trọng đến công tác bảo đảm quyền được bồi thường cho khách hàng, thông báo công khai, rộng rãi các cửa hàng, công ty có hành vi gian dối. Muốn vậy, khách hàng cũng cần có ý thức về quyền của mình và sử dụng những quyền đó: quyền lựa chọn, quyền yêu cầu xuất hóa đơn để làm cơ sở pháp lý giải quyết những tranh chấp có thể phát sinh.

Đối với nhà sản xuất, Phó Tổng giám đốc Tập đoàn Tôn Hoa Sen Vũ Văn Thanh kiến nghị, vì đặc điểm của sản phẩm này là tồn tại dưới dạng cuộn, có thể cán sóng, cắt rời thành nhiều phần để bán cho khách hàng nên cần có quy định trên bề mặt sản phẩm tôn phải có dòng in chữ thể hiện thông tin đầy đủ về sản phẩm có thể dễ dàng nhận biết bằng mắt thường, dòng in cần phải được lặp lại mỗi 6m suốt chiều dài sản phẩm. Theo ông Thanh, những thông tin tối thiểu bao gồm: tên hàng hóa, tên nhà sản xuất, mác thép, tiêu chuẩn áp dụng, tỷ trọng và độ dày của sản phẩm, độ dày, lượng mạ sơn. Bên cạnh đó, có thể in thêm những thông tin về chứng chỉ chất lượng, ngày giờ sản xuất, mã số sản phẩm...

Về dài hạn, ông Thanh đề nghị cơ quan chức năng cần ban hành Bộ tiêu chuẩn quốc gia về chất lượng tôn thép, tương tự như Malaysia đã có SIRIM hay Indonesia có SNI. Nếu chưa làm được ngay thì có thể áp dụng các bộ tiêu chuẩn khu vực hoặc quốc tế để ngăn chặn sản phẩm kém chất lượng “tuồn” vào nước ta.