Thư viện trung tâm Seattle - kho sách lộ thiên

Lọt vào bảng xếp hạng 150 các công trình kiến trúc được yêu thích nhất mọi thời đại tại Mỹ (do Hiệp hội Kiến trúc Mỹ, AIA, bầu chọn), thư viện trung tâm của Seattle không chỉ mang dáng vẻ độc đáo bề ngoài mà còn có chức năng lưu trữ thông tin hiện đại vào hàng bậc nhất trên toàn thế giới.

Giàn khung kim loại đan chéo với lớp kính xanh bao phủ toàn bộ cấu trúc thư viện

Không gian mở thông thoáng với bên ngoài nhờ không có những bức tường ximăng bao phủ

Tác giả đồ án ấn tượng này là một tên tuổi “tung hoành bá đạo” trong giới kiến trúc Mỹ, Rem Koolhaas - vốn là giáo sư hướng dẫn thực hành về kiến trúc và thiết kế đô thị tại đại học danh giá Harvard. Ông từng là phóng viên kiêm nhà biên kịch đoạt giải Pritzker năm 2000, giải thưởng được xem là giải Nobel cao quý trên thế giới trong ngành kiến trúc.

Chính thức mở cửa vào năm 2004, thư viện cao 11 tầng (56m) với tổng diện tích sàn lên đến 34.000m², lưu trữ hơn 1,45 triệu đầu sách, tài liệu và hơn 400 máy tính công cộng phục vụ bạn đọc này đã đón tiếp hơn 2 triệu lượt bạn đọc đến tham khảo và nghiên cứu tư liệu mỗi năm.

Khu vực phòng tổng hợp ngay tiền sảnh tầng trệt là không gian thoáng đãng nhất của cả thư viện, ánh sáng thiên nhiên được tận dụng tối đa, kèm theo là những bồn hoa, các dãy ghế sofa tiện nghi bên trong đem lại sự hứng khởi cho độc giả

Hơn 400 máy tính công cộng giúp độc giả dễ dàng tiếp cận với truyền thông đa phương tiện

Sách được sắp xếp một cách tự động

Dù là lứa tuổi nào, đã vào thư viện trung tâm Seattle thì ắt hẳn sẽ tìm được khu thích hợp cho từng đối tượng riêng biệt

Ngay từ cấu trúc bên ngoài, thư viện trung tâm Seattle đã gây được ấn tượng mạnh mẽ với hình thù đồ sộ được bao phủ toàn bộ bằng kính xanh với giàn khung kim loại đan chéo. Đây là một công trình “mở”, đem đến một không gian thoáng đãng, tràn ngập ánh sáng, khác với  kiến trúc thư viện trước nay vốn “kín cổng cao tường”, khép kín và ngột ngạt.

Thiết kế mái là một trong những đặc điểm độc đáo nhất của công trình. Toàn bộ mái theo chiều dốc xuống chỉ có giàn khung và lớp kính xanh đã tạo khoảng không gian “lộ thiên” mênh mông cho cả thư viện. Đây được xem là nơi thoáng đãng nhất với mái nhà “carô” bên trên. Phòng tổng hợp ngay tiền sảnh là khu vực mà độc giả có thể tìm thấy đủ mọi tranh ảnh, sách báo, tài liệu… tự cổ chí kim thông qua hệ thống máy tính công cộng.

Ánh sáng tự nhiên được truyền vào tối đa, thêm vào đó những bồn hoa trong nhà khiến độc giả có cảm giác như đang đọc sách ở ngoài trời, trong một công viên trong xanh, sáng sủa.

Toàn cảnh bên ngoài đồ sộ của thư viện trung tâm Seattle

Phía sau của thư viện

Cấu trúc sắp xếp được xoắn theo hình trôn ốc, các kệ sách được đánh số thứ tự từ 000 đến 999, hoặc theo chủ đề, tạo nên sự đồng nhất trong công tác quản lý thư viện cũng như tạo điều kiện dễ dàng cho độc giả tra cứu tư liệu

Máy xếp sách tự động

Sắc màu đa dạng của thang cuốn và cầu thang, đánh dấu sự riêng biệt giữa các phân khu

Ngày nay khi các phương tiện truyền thông là điều mà ai cũng có thể dễ dàng tiếp cận để nắm bắt thông tin, việc có hệ thống nhằm quản lý tất cả các hình thức truyền thông có tác dụng sao cho độc giả dễ dàng truy cập đồng thời lưu trữ gần như mọi tài liệu cũ và mới là quyết định sống còn của thư viện.

Thư viện chú trọng tối đa đến tâm lý thoải mái khi đọc sách cho độc giả của mình. Đó là những dãy ghế sofa đen đỏ cách điệu như những dấu thập được đặt ngay bên trong tiền sảnh, dưới các dốc nghiêng của mái nhà kính.

Các kệ sách được sắp xếp xoắn theo hình trôn ốc từ tầng trệt đến lầu 4, và được đánh số thứ tự từ 000 đến 999, hay ghi chú bằng các chuyên mục khác nhau. Bằng cách này, nhân viên thủ thư được giải phóng khỏi gánh nặng quản lý khối lượng tài liệu khổng lồ. Hơn nữa, độc giả cũng rất dễ tìm thấy tư liệu cần thiết mà khỏi phải mất công lần mò tìm kiếm trong cả một thư viện đồ sộ.

Với hệ thống thang cuốn liên tục, độc giả không phải di chuyển nhiều để tìm kiếm tài liệu cho cùng một chủ đề, tất cả đều đã được quy định trên kệ theo cách khoa học nhưng đơn giản nhất. 

Nơi dành riêng cho những người cần khu vực riêng biệt từng cá nhân

Bàn đăng ký mượn, trả sách

Nền nhà ván gỗ được chạm khắc công phu

Trong thư viện còn có cả một hệ thống sắp xếp sách tự động hiện đại, giúp nhân viên thủ thư khỏi phải tiêu tốn thời gian lên xuống các tầng lầu để đặt sách vào đúng vị trí. Đó là một cỗ máy rất hữu dụng, thủ thư chỉ việc cho sách vào, bấm số thứ tự kệ sách quy định đã được in nhãn ngoài bìa, bấm nút và sách tự động được đặt đúng vào ngăn đã được phân loại.

Thao tác đơn giản, nhanh gọn nhưng chính xác và không hề tốn thời gian lẫn công sức.