Thống nhất hàng loạt cơ chế đặc thù của dự án cao tốc Bắc - Nam

Theo tờ trình của Bộ GTVT, dự án cao tốc Bắc - Nam đoạn Hà Nội - Tp.HCM dự kiến gồm 4-6 làn xe, có chiều dài 1.622km, tốc độ 80-120km/h và được chia làm 20 dự án thành phần.

Tổng mức đầu tư của cả dự án là 312.435 tỷ đồng, gồm 2 giai đoạn: giai đoạn 1 (từ nay đến năm 2025) và giai đoạn 2 (sau năm 2025). Trong đó, giai đoạn 1 được chia làm 2 ưu tiên.

Theo quy hoạch, tổng diện tích giải phóng mặt bằng, tái định cư của toàn bộ dự án khoảng 6.505 ha. Trong đó, khoảng 1.820 ha là diện tích trồng lúa và có hơn 15.500 hộ dân bị ảnh hưởng.

Văn bản do Thứ trưởng Bộ Tài chính Huỳnh Quang Hải ký thống nhất với hàng loạt cơ chế đặc thù theo đề xuất của Bộ GTVT. Trong đó, thống nhất với việc giải phóng mặt bằng ngay sau khi báo cáo nghiên cứu khả thi được duyệt.

Bộ Tài chính đồng ý cho phép Bộ GTVT đàm phán với nhà đầu tư trên quốc lộ 1 với những đoạn tuyến cao tốc hoàn thành trước dự kiến trong hợp đồng BOT đầu tư quốc lộ 1 theo hướng kéo dài thời gian thu phí. Đề xuất Thủ tướng phương án xử lý nếu không đạt được thống nhất báo cáo.

Để đảm bảo chất lượng công tác chuẩn bị đầu tư, đàm phán ký kết hợp đồng, Bộ Tài chính đề nghị Bộ GTVT bổ sung các giải pháp thực hiện và nội dung đánh giá.

Với đề xuất sử dụng giá trúng thầu sau khi lựa chọn nhà đầu tư để xác định chi phí vốn đầu tư và thời gian thu phí hoàn vốn, các cơ quan nhà nước, kiểm toán, thanh tra không xem xét đến giá trị dự toán sau khi đấu thầu chọn nhà đầu tư, theo Bộ Tài chính, đề xuất này phù hợp với nguyên tắc của Luật Đấu thầu.

Về phương án tài chính sơ bộ mà Bộ GTVT đưa ra, lợi nhuận phần vốn chủ sở hữu ở mức 14%/năm (cao hơn so với mức lãi suất 11-12% của các dự án xây quốc lộ 1), lãi suất vốn vay là 10,37%/năm (bình quân mức lãi cho vay dài hạn của 3 ngân hàng thương mại nhà nước).

Với đề xuất mức lợi nhuận trên phần vốn chủ sở hữu của nhà đầu tư 14%/năm, Bộ Tài chính lại chưa đồng thuận. Bộ Tài chính cho rằng, kỳ vọng của các nhà đầu tư nước ngoài có thể được đáp ứng với mức lợi nhuận này. Tuy nhiên, mức lợi nhuận này tương đối cao so với mặt bằng lợi nhuận của các dự án giao thông đường bộ hiện nay (khoảng 11,5%).

Do đó, Bộ Tài chính đề nghị cân nhắc lại mức lợi nhuận/vốn chủ sở hữu là 11,5% như các dự án BOT quốc lộ 1. Mức lợi nhuận cụ thể sẽ được xác định trên cơ sở kết quả đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư.

Bên cạnh đó, Bộ Tài chính cho biết, để thu hút các nhà đầu tư tham gia dự án, Bộ thống nhất với việc sử dụng mức cho vay dài hạn cùng kỳ hạn bình quân của 3 ngân hàng thương mại lớn để xác định chi phí chuẩn bị đầu tư, lãi suất chính thức theo kết quả đấu thầu.