Thế nào là đất phần trăm?

Gia đình em cũng có phần đất rau xanh đó với diện tích khoảng 1.000 m2. Năm 1992, bố mẹ em có xây nhà trên 1/3 diện tích của phần đất rau xanh đó và sinh sống suốt cho đến tận bây giờ.

Vậy xin cho em hỏi, phần đất mà gia đình em đang xây nhà và định cư trên đó có được coi là đất thổ cư không? Và gia đình em có được cấp phép quyền sử dụng đất ở trên phần diện tích đó không? Phần diện tích rau xanh còn lại, gia đình em có thể tiếp tục xây nhà hoặc chuyển nhượng, bán được không ạ?

Em không có kiến thức về pháp luật nên quý anh, chị nào biết, xin tư vấn giùm em nhé. Trân thành cảm ơn.

Hoàng Lam

- Trả lời:

Theo quy định của pháp luật đất đai, tùy từng thời kỳ (Luật đất đai năm 1987, Luật đất đai năm 1993, luật đất đai năm 2003…) căn cứ mục đích sử dụng đất mà đất được chia làm nhiều loại khác nhau nhưng nhìn chung là gồm đất nông nghiệp, đất lâm nghiệp, đất dân cư, đất chuyên dùng, đất chưa sử dụng…( nay được chia chung làm 3 loại là nhóm đất nông nghiệp; nhóm đất phi nông; nhóm đất chưa sử dụng) chứ không có loại đất % hay đất rau xanh.

Tuy nhiên trong thực tế có loại đất này, đây là tên gọi của loại đất trước kia do hợp tác xã trích % (5%) quỹ đất hợp tác xã hoặc các hộ dân sau khi đưa đất vào hợp tác xã thì được giữ lại % (5%) giao cho các hộ nông dân được tự chủ phát triển kinh tế (trồng rau, hoa màu). Hiện nay theo quy định tại điều 72 Luật đất đai năm 2003, điều 74 Nghị định 181/2004/NĐ-CP của Chính phủ hướng dẫn Luật đất đai thì căn cứ vào quỹ đất, đặc điểm và nhu cầu của mỗi địa phương, mỗi xã, phường, thị trấn được lập quỹ đất nông nghiệp sử dụng vào mục đích công ích không quá 5% tổng diện tích đất trồng cây hàng năm, đất trồng cây lâu năm, đất nuôi trồng thủy sản để phục vụ cho các nhu cầu công ích của địa phương. Đối với những nơi đã để lại quỹ đất nông nghiệp sử dụng vào mục đích công ích vượt quá 5% thì diện tích ngoài mức 5% được sử dụng để xây dựng hoặc bồi thường khi sử dụng đất khác để xây dựng các công trình công cộng của địa phương; giao cho hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp, nuôi trồng thủy sản tại địa phương chưa được giao đất hoặc thiếu đất sản xuất. Do đó đây là loại đất nông nghiệp.

Theo quy định của Luật đất đai (điều 5 Luật đất đai năm 1987, điều 6 Luật đất đai năm 1993 và điều 11 Luật đất đai năm 2003) đều quy định người sử dụng đất phải sử dụng đất đúng quy hoạch, kế hoạch và mục đích sử dụng đất.

Vì vậy dù là đất % hay đất đã được giao lâu năm để nhằm mục đích làm nông nghiệp thì người được giao đất có nghĩa vụ sử dụng đúng mục đích loại đất đó. Do đó dù từ năm 1992 gia đình bạn đã sử dụng một phần đất này để xây nhà là sử dụng đất trái mục đích, vi phạm pháp luật đất đai nên dù đã xây dựng nhà ở rồi thì đất này cũng không được công nhận là đất thổ cư.

Trường hợp gia đình bạn muốn sử dụng đất này vào mục đích xây nhà ở (đất thổ cư- đất phi nông nghiệp) thì gia đình bạn phải làm thủ tục xin phép chuyển đổi mục đích sử dụng đất (từ đất nông nghiệp sang đất phi nông nghiệp).

LS Trần Thị Thúy Hằng
(Theo VnExpress)