Thanh tra Chính phủ: Hà Nội chưa triệt để trong việc xử lý sai phạm đất đai

Thông báo kết luận thanh tra được Thanh tra Chính phủ công bố vào ngày 23/4, trong đó nêu rõ: “Qua kiểm tra cho thấy, có một số dự án đã vi phạm quy hoạch sử dụng đất, sử dụng đất không đúng mục đích; có dự án sau khi được giao đất bị chậm triển khai hơn 24 tháng, đồng thời có vi phạm quy hoạch, xây dựng sai phép nhưng cơ quan chức năng chưa xử lý triệt để”.

Cụ thể, việc UBND TP. Hà Nội ban hành Quyết định số 6683/2013/QĐ-UBND ngày 1/10/2012, cho UBND xã Mỹ Đình (huyện Từ Liêm) thuê 10.224m2 đất để xây dựng Khu trung tâm thương mại Mỹ Đình là trái quy định của Luật Đất đai. Việc quản lý, sử dụng đất, nhà Công ty Bảo hiểm Hà Nội và công tác cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho một số hộ dân phường Phan Chu Trinh, quận Hoàn Kiếm có nhiều sai phạm. Theo đó, Công ty Bảo hiểm Hà Nội và Cục Đối ngoại Bộ Quốc phòng đã ký hợp đồng liên doanh, trong đó một bên góp đất và một bên góp tiền để làm nhà ở, nơi làm việc. Trong khi Cục Đối ngoại Bộ Quốc phòng chưa được cơ quan cấp trên cho phép tham gia liên doanh liên kết thì UBND TP. Hà Nội đã cấp phép xây dựng cho dự án. Sau đó, UBND quận Hoàn Kiếm lại cấp giấy chứng nhận sử dụng đất cho một số hộ dân trên diện tích đất này. Theo Thanh tra Chính phủ, 17 căn hộ tại đây là tài sản của Nhà nước, do Công ty Bảo hiểm Hà Nội quản lý (chưa thực hiện thanh lý hóa giá) nên việc cấp giấy chứng nhận cho các hộ dân trên diện tích đất quốc phòng là vi phạm luật Đất đai và các nghị định của Chính phủ... Thêm vào đó, một số hộ dân sau khi được Tổng công ty Bảo hiểm Việt Nam phân phối nhà đã không sử dụng mà bán đi, vi phạm Quyết định số 150 của Chính phủ về tiêu chuẩn phân phối diện tích làm việc và diện tích ở.

Thanh tra Chính phủ cho biết, tại Hà Nội, có nhiều dự án đã được giao đất nhưng lại chậm triển khai giải phóng mặt bằng. Ảnh: Ngọc Thắng

Liên quan đến công tác thu hồi đất, bồi thường và giải phóng mặt bằng, Thanh tra Chính phủ kết luận tiến độ thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư (TĐC) tại các dự án còn quá chậm (vào năm 2011 có 291 dự án đã có quyết định thu hồi đất nhưng chưa triển khai hoặc chậm hoàn thành giải phóng mặt bằng; năm 2012 toàn TP có 154 dự án; 6 tháng đầu năm 2013 có 131/137 dự án chưa hoàn thành xong công tác giải phóng mặt bằng). 

Điển hình, trên địa bàn huyện Từ Liêm (cũ) còn tồn tại cơ chế đặc thù trong chính sách bồi thường, TĐC đã tạo ra sự không công bằng, minh bạch. Ngoài ra, tại quận Cầu Giấy và huyện Từ Liêm (cũ), công tác quản lý đất công còn chưa chặt chẽ, thiếu công khai, minh bạch như không có hồ sơ địa chính, còn để xảy ra tình trạng xây dựng trái phép, lấn chiếm đất công, cho thuê trái phép…

Đối với lĩnh vực đầu tư dự án, đầu tư xây dựng công trình giao thông, hạ tầng đô thị, Thanh tra Chính phủ kết luận, Hà Nội chưa triệt để trong việc xử lý các sai phạm. “Một số chủ đầu tư chưa thực hiện nghiêm túc các quy định của Luật Xây dựng, Luật Đấu thầu như chưa lựa chọn nhà thầu, trình tự đánh giá hồ sơ dự thầu chưa đúng… Công tác quản lý, giám sát tiến độ xây dựng dự án đối với nhà thầu của một số chủ đầu tư còn lơ là, chưa thường xuyên so với tiến độ phê duyệt, phải điều chỉnh lại tổng mức đầu tư, làm tăng vốn ngân sách”, Thanh tra Chính phủ nêu rõ.

Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo UBND TP. Hà Nội nghiên cứu cơ chế để xử lý đối với một số dự án đã hoàn thành giải phóng mặt bằng, do điều chỉnh quy hoạch, phương án sản xuất kinh doanh..., trong thời gian chờ phê duyệt điều chỉnh của cơ quan có thẩm quyền thì cho phép tạm sử dụng có thời hạn vào mục đích khác. Việc sử dụng này phải tuân thủ theo quy định của pháp luật, thực hiện đầy đủ nghĩa vụ tài chính. TP. Hà Nội cần có biện pháp chấn chỉnh, khắc phục kịp thời những hạn chế, thiếu sót, khuyết điểm; khi tiến hành giao đất để thực hiện các dự án phát triển kinh tế phải thông qua đấu giá đất hoặc đấu thầu theo đúng quy định của pháp luật, đồng thời phải công khai minh bạch theo quy định pháp luật về phòng chống tham nhũng.