Sử dụng gian áp mái

Tại các nước hàn đới hay ôn đới, khoảng không gian áp mái thường hữu dụng vì khí hậu lạnh, mái làm rất dốc để tuyết trôi nhanh, ở dưới gian áp mái khá ấm áp và nhiều ánh sáng vào phòng hơn.

Ở Việt Nam tính chất khí hậu và kết cấu nhà tương đối khác, do đó tầng áp mái ít sử dụng hoặc nếu có dùng cũng chỉ làm kho chứa đồ, tầng kỹ thuật.

Một số nơi có khí hậu ôn hoà như Sa Pa hay Đà Lạt, nhà ở đa phần là kiến trúc theo phong cách của các địa phương Pháp, do đó tầng áp mái được sử dụng tốt, miễn là chiều cao đảm bảo khoảng tĩnh không tương thích với người ở, nếu thấp quá sẽ gây tù túng bất tiện.

Có nhiều cách để trang trí trần gian áp mái tuỳ thuộc vào công năng sử dụng,
như tạo dầm giả bằng thạch cao, dùng ván gỗ hay tấm nhựa cách âm

Không chỉ những nhà có diện tích eo hẹp cần tận dụng gian áp mái, mà hiện nay những biệt thự cao cấp cũng sử dụng không gian này như một nét độc đáo riêng, đưa lên đây các phòng sinh hoạt gia đình, giải trí hoặc cả phòng ngủ nữa. Tất nhiên là cần lưu ý một số vấn đề về sử dụng và kỹ thuật của không gian này.

Do dưới mái nhiệt độ khá cao nên có thể dùng màu nhạt để giảm bớt cảm giác nóng nực, như dùng màu xanh hay trắng. Các xà nhà, kèo lợp mái… trong gian áp mái cần đóng trần che lấp hoặc kê đồ đạc tránh các dầm đó để giảm cảm giác bất ổn với người sử dụng. Nếu không thể đóng trần vì chiều cao ít thì có thể đặt tủ đồ hay kệ sách bên dưới dầm chéo để tận dụng không gian mà không phải đi ngang qua chỗ đó. Khai thác không gian chính sao cho các sinh hoạt chủ yếu diễn ra tại vùng cao và rộng, đẩy các khu vực kệ trang trí, tủ đồ ít dùng… vào những “góc chết”.

Nên sử dụng vật liệu cách nhiệt và chống thấm tốt ở gian áp mái. Vì đã thành nơi sinh hoạt thường xuyên nên có thể xử lý bề mặt hoàn thiện dưới mái sao cho vệ sinh, tiện dụng và thẩm mỹ. Đóng trần là một giải pháp tốt. Trần có thể làm nghiêng theo mái hoặc làm hình vòm cong, giật cấp, đóng ngang bằng hoặc phối hợp nhiều kiểu trần tuỳ theo hình dáng mái. Vì ngói hay tôn luôn là các vật liệu có khả năng bị thấm dột và truyền nhiệt nên tấm trần cần chọn loại tấm nhựa, trần armax hay tấm prima có khả năng chống thấm và cách nhiệt cao cũng như dễ dàng hoàn thiện bề mặt theo ý muốn (sơn, dán giấy).

Dù sử dụng gian áp mái làm gì thì cũng chú ý đến yếu tố thẩm mỹ bên ngoài của bộ mái đó, nên làm một mái nhà vừa đủ, tương xứng về vật liệu và màu sắc với toàn nhà. Tránh vì việc tận dụng công năng bên trong khiến gian áp mái trở nên quá tải, hoặc ngược lại, vì hình thức bên ngoài phô trương mà úp những “chiếc nón kỳ dị” và phiền phức trên đầu ngôi nhà của mình.