Sẽ loại bỏ hơn 8.400 quy hoạch "vẽ ra cho có"

Ông Các cho rằng, ngoài mục tiêu tiết kiệm chi phí, việc cắt giảm các quy hoạch còn hướng đến sự phát triển bền vững của từng vùng miền và của toàn đất nước.

Đưa ra ví dụ, ông Các cho biết, trong thời gian qua, có nhiều tỉnh thuê tư vấn nước ngoài để lập quy hoạch phát triển như Quảng Ninh, Hà Tĩnh chi gần 60 tỷ đồng, đắt hơn mấy chục lần so với trong nước.

Nếu theo đơn giá của Việt Nam, mỗi quy hoạch chỉ khoảng 3-4 tỷ đồng. Dù đắt hơn nhưng con số này lại giá trị hơn khi giúp địa phương phát triển, quy hoạch đạt hiệu quả.

Vụ Quản lý Quy hoạch, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Tổ soạn thảo Dự thảo Luật Quy hoạch thông tin, tổng số quy hoạch các cấp của Việt Nam trong giai đoạn 2011-2020 là gần 19.300 quy hoạch các cấp.

Khi Luật Quy hoạch được Quốc hội thông qua, Bộ Kế hoạch và Đầu tư khẳng định sẽ giảm khoảng 8.400 quy hoạch (tương ứng 43% số lượng quy hoạch) xuống chỉ còn 11.400 quy hoạch các cấp.

Theo chuyên gia quốc tế về quy hoạch Lawrie Wilson, Dự thảo Luật Quy hoạch sẽ hợp lý hóa, chính thức hóa cấu trúc phân cấp quy hoạch tại Việt Nam. Đặc biệt, dự thảo sẽ chú trọng "quy hoạch vùng" - yếu tố then chốt của một hệ thống quy hoạch, quản lý phát triển hiệu quả và phù hợp với xu hướng.

Ông Lawrie Wilson nói: "Có thể coi Luật Quy hoạch là nhân tố thúc đẩy cho một cuộc cải cách sâu rộng về quy hoạch và quản lý phát triển mang tầm quốc gia. Bài học đầu tiên và quan trọng nhất từ những nền kinh tế phát triển hơn là chỉ có một "hệ thống quy hoạch" duy nhất, toàn diện xuyên suốt tất cả các bộ và cơ quan.

Dựa trên phạm vi kỹ năng riêng sẵn có của các bộ và các cơ quan để có thể phân bổ rõ ràng các chức năng đặc thù cho các bộ và các cơ quan đó. Tuy nhiên, nguyên tắc chủ chốt là phân bổ tại nơi để chúng có thể được áp dụng hiệu quả nhất".

Theo Phó Chủ tịch Tổng hội xây dựng Việt Nam, TS. Phạm Sỹ Liêm, để tạo lập trật tự và hiệu quả của quá trình phát triển các đô thị trong buổi đầu đô thị hóa, các nước trên thế giới đều có Luật Quy hoạch đô thị. Với các ngành hạ tầng như giao thông, năng lượng, cấp thoát nước, họ đều lập quy hoạch ở cấp quốc gia.

Thách thức lớn nhất với việc lập quy hoạch tại Việt Nam là đảm bảo tính đồng bộ khi ban hành quy hoạch tổng thể các cấp. Vấn đề tiếp theo là việc bồi dưỡng năng lực cho đội ngũ lập quy hoạch. Đội ngũ chuyên gia đó giúp các cấp chính quyền rà soát, điều chỉnh quy hoạch theo định kỳ.

Đồng quan điểm, Nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường, GS. TSKH. Đặng Hùng Võ cho rằng, câu chuyện thay đổi tư duy về quy hoạch, kế hoạch ở các nước có nền kinh tế chuyển đổi (từ bao cấp sang thị trường) bao giờ cũng rất khó khăn. Tư duy kế hoạch hóa tập trung vẫn luôn tồn tại mà con người khó nhận biết đó là sự biến dạng của tư duy bao cấp.

Ông Võ nêu ý kiến: "Thực chất, bài toán quy hoạch chỉ là chia sẻ việc sử dụng không gian lãnh thổ, trong đó có phát triển hạ tầng chung và tài nguyên thiên nhiên để quá trình phát triển bền vững đạt được hiệu quả. Thị trường sẽ quyết định những vấn đề khác dựa trên những quy luật của thị trường".