Quy định về bố trí tái định cư khi thu hồi đất ở

Sau khi chia tiền cho các em tôi ra ở riêng, tôi không đủ tiền để mua lại đất tái định cư, tôi có thể làm đơn xin nợ Nhà nước được không? (Ông Hồ Bình Hòa ([email protected])

Trả lời:

Về vấn đề trên, Luật sư Trần Văn Toàn, Văn phòng Luật sư Khánh Hưng - Đoàn Luật sư Hà Nội trả lời như sau:

Nguyên tắc bồi thường, hỗ trợ khi thu hồi đất được quy định  tại Điều 14 Nghị định số 69/2009/NĐ-CP ngày 13/8/2009 của Chính phủ như sau:  Nhà nước thu hồi đất của người đang sử dụng vào mục đích nào thì được bồi thường bằng việc giao đất mới có cùng mục đích sử dụng, nếu không có đất để bồi thường thì được bồi thường bằng giá trị quyền sử dụng đất tính theo giá đất tại thời điểm quyết định thu hồi đất; trường hợp bồi thường bằng việc giao đất mới hoặc giao đất ở tái định cư hoặc nhà ở tái định cư, nếu có chênh lệch về giá trị thì phần chênh lệch đó được thanh toán bằng tiền theo quy định sau:

- Trường hợp tiền bồi thường, hỗ trợ lớn hơn tiền sử dụng đất ở hoặc tiền mua nhà ở tại khu tái định cư thì người tái định cư được nhận phần chênh lệch;

- Trường hợp tiền bồi thường, hỗ trợ nhỏ hơn tiền sử dụng đất ở hoặc tiền mua nhà ở tái định cư thì người tái định cư phải nộp phần chênh lệch, trừ trường hợp quy định tại khoản 1 Điều 19 Nghị định này.

- Trường hợp người sử dụng đất được bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất mà chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính về đất đai đối với Nhà nước theo quy định của pháp luật thì phải trừ đi khoản tiền phải thực hiện nghĩa vụ tài chính vào số tiền được bồi thường, hỗ trợ để hoàn trả ngân sách nhà nước.

Khoản 1 Điều 19 Nghị định số 69/2009/NĐ-CP quy định: Đối với hộ gia đình, cá nhân khi Nhà nước thu hồi đất ở mà không có chỗ ở nào khác thì được giao đất ở hoặc nhà ở tái định cư.

Hộ gia đình, cá nhân nhận đất ở, nhà ở tái định cư mà số tiền được bồi thường, hỗ trợ nhỏ hơn giá trị một suất tái định cư tối thiểu thì được hỗ trợ khoản chênh lệch đó; trường hợp không nhận đất ở, nhà ở tại khu tái định cư thì được nhận tiền tương đương với khoản chênh lệch đó.

Trường hợp đồng sở hữu 1 thửa đất bị thu hồi

Tại Khoản 4 Điều 18 Thông tư 14/2009/TT-BTNMT ngày 1/10/2009 của Bộ Tài nguyên và môi trường quy định: “Trường hợp trong hộ gia đình có nhiều thế hệ (nhiều cặp vợ chồng) cùng chung sống đủ điều kiện tách hộ hoặc có nhiều hộ gia đình có chung quyền sử dụng một (01) thửa đất ở bị thu hồi thì Ủy ban nhân dân cấp tỉnh căn cứ vào điều kiện thực tế tại địa phương để quy định diện tích đất, diện tích nhà ở để bố trí tái định cư”.

Trường hợp hộ gia đình  ông Hồ Bình Hòa có 3 anh em đồng sở hữu 1 ngôi nhà, có chung quyền sử dụng thửa đất bị thu hồi, nếu hộ gia đình ông nhận đất ở, nhà ở tái định cư mà số tiền được bồi thường, hỗ trợ nhỏ hơn giá trị một suất tái định cư tối thiểu thì được hỗ trợ khoản chênh lệch đó; trường hợp không nhận đất ở, nhà ở tại khu tái định cư thì được nhận tiền tương đương với khoản chênh lệch đó.

Nếu sau khi nhận tiền bồi thường hỗ trợ, ông đem chia phần cho 2 người em đi nơi khác ở riêng. Số tiền còn lại (cộng với khoản tiền được hỗ trợ chênh lệch nếu giá trị suất tái định cư tối thiểu cao hơn giá trị bồi thường, hỗ trợ) mà không trả đủ giá trị suất tái định cư được bố trí, thì ông phải trả đủ mới được nhận suất tái định cư, không có quy định nào cho nợ tiền trường hợp này.

Nếu trong hộ gia đình của anh em ông có nhiều cặp vợ chồng cùng chung sống trên diện tích nhà ở, đất ở bị thu hồi, đủ điều kiện tách hộ, thì có thể làm đơn đề nghị Hội đồng đền bù thu hồi đất xem xét giải quyết bố trí thêm suất tái định cư. Tuy nhiên đề nghị của hộ gia đình ông có được Hội đồng đền bù tái định cư xét duyệt hay không thì phải căn cứ theo quy định của UBND tỉnh và điều kiện thực tế quỹ đất, quỹ nhà tái định cư tại địa phương.

Luật sư Trần Văn Toàn

* Thông tin chuyên mục có giá trị tham khảo với người đọc, không dùng làm tài liệu trong tố tụng pháp luật.