Nội dung mới của luật liên quan đầu tư xây dựng cơ bản

Phạm vi, nội dung điều chỉnh của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều liên quan đến đầu tư xây dựng cơ bản gồm sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xây dựng, Luật Ðấu thầu, Luật Doanh nghiệp, Luật Ðất đai và Luật Nhà ở.

Nội dung thứ nhất là, sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xây dựng. Theo đó sửa đổi một số điều, khoản cụ thể, gồm: Năng lực hành nghề xây dựng và năng lực hoạt động xây dựng, Ðiều chỉnh dự án đầu tư xây dựng công trình có sử dụng 30% vốn nhà nước trở lên; Quản lý chi phí dự án đầu tư; Các bước thiết kế xây dựng công trình; Thi tuyển thiết kế kiến trúc; Thẩm định, phê duyệt thiết kế công trình.


Bổ sung quy định giám sát, đánh giá đầu tư đối với dự án đầu tư xây dựng công trình (Ðiều 40.a). Tổng hợp lại, sửa đổi nội dung các khoản liên quan đến sáu điều và bổ sung một điều của Luật Xây dựng. Nội dung sửa đổi, bổ sung của luật nhằm giải quyết một số vấn đề sau đây:

- Bảo đảm các quy định của Luật phù hợp với điều kiện thực tế của nền kinh tế thị trường, điều chỉnh dự án, quản lý chi phí;

- Làm rõ hơn nội dung Ðiều 7 của Luật Xây dựng về hoạt động xây dựng có điều kiện.

- Ðơn giản thủ tục đầu tư, giảm thời gian chuẩn bị đầu tư trong các khâu thẩm định, phê duyệt, phù hợp các Luật khác liên quan (Ðiều 55 về thi tuyển thiết kế kiến trúc, Ðiều 59 về thẩm định thiết kế cơ sở).

- Bảo đảm yêu cầu quản lý chặt chẽ quá trình đầu tư xây dựng công trình (Ðiều 40a về giám sát, đánh giá dự án đầu tư xây dựng công trình).

Nội dung thứ hai là, sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Ðấu thầu. Nội dung này sửa đổi, bổ sung năm nhóm vấn đề cơ bản, đó là: Sửa đổi quy định về bảo đảm cạnh tranh trong đấu thầu; Về chỉ định thầu; Về phân cấp trong đấu thầu; Chế tài xử lý các hành vi vi phạm về đấu thầu và một số nội dung khác gồm sửa đổi quy định về sơ tuyển, tiếp nhận hồ sơ dự thầu.

Nội dung sửa đổi, bổ sung Luật Ðấu thầu nhằm tháo gỡ vướng mắc liên quan đến công tác đấu thầu, cụ thể là bỏ quy định về tư vấn lập báo cáo nghiên cứu khả thi không được tham gia đấu thầu cung cấp dịch vụ tư vấn thiết kế cho dự án; bỏ quy định hạn mức chỉ định thầu trong Luật mà giao Chính phủ quy định chi tiết. Tạo sự chủ động, linh hoạt cho người quyết định đầu tư trong công việc sơ tuyển nhà thầu, quyết định hình thức lựa chọn nhà thầu. Tăng cường phân cấp trong đấu thầu cho chủ đầu tư cùng với việc tăng cường trách nhiệm kiểm tra, giám sát, xử phạt của người quyết định đầu tư, nhằm rút ngắn thời gian trong đấu thầu và gắn trách nhiệm trực tiếp của chủ đầu tư đối với chất lượng và tiến độ của dịch vụ tư vấn, hàng hóa và công trình. Tăng cường chế tài xử lý vi phạm pháp luật về đấu thầu, như hành vi không bán hồ sơ mời thầu, sử dụng lao động trái phép đối với gói thầu, nhà thầu không bảo đảm chất lượng và tiến độ theo thỏa thuận trong hợp đồng... Xử lý các vướng mắc về thủ tục đấu thầu, phù hợp với tình hình thực tế.

Nội dung thứ ba là, sửa đổi Ðiều 170 của Luật Doanh nghiệp. Nội dung này quy định sửa đổi một khoản của Ðiều 170 quy định về Ðăng ký lại và tổ chức quản lý theo quy định của Luật Ðầu tư. Cụ thể là sửa đổi Ðiểm a, khoản 2 Ðiều này để tạo điều kiện thời gian dài hơn (từ hai năm tăng lên năm năm) cho doanh nghiệp chuyển đổi đăng ký lại theo Luật Ðầu tư và Luật Doanh nghiệp.

Nội dung thứ tư là, sửa đổi, bổ sung Luật Ðất đai và Luật Nhà ở. Theo đó, sửa đổi Ðiều 48 Luật Ðất đai, quy định về việc thống nhất cấp một Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất. Quy định thống nhất đầu mối cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất là Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, Ủy ban nhân dân cấp huyện theo quy định tại Luật Ðất đai.

Với các nội dung sửa đổi nói trên, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của các luật liên quan đến đầu tư xây dựng cơ bản thể hiện được nội dung tinh thần Nghị quyết số 07/2007/QH12 ngày 12/11/2007 của Quốc hội về kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội năm 2008, tháo gỡ những ách tắc khó khăn, tạo môi trường đầu tư thuận lợi, nhất là việc xác lập tính pháp lý cho người có quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất và trong việc bồi thường giải phóng mặt bằng, giảm tình trạng khiếu kiện kéo dài như hiện nay.

Ngoài ra, Luật này giao cho Chính phủ quy định thống nhất các thuật ngữ trong các luật liên quan đến đầu tư xây dựng cơ bản như: Báo cáo đầu tư, Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi, Dự án đầu tư xây dựng công trình, Báo cáo nghiên cứu khả thi, Báo cáo kinh tế - kỹ thuật, Chủ đầu tư, Chủ dự án... trong các Luật: Ðấu thầu, Xây dựng nhằm tạo thuận lợi hơn cho tổ chức, cá nhân trong việc trình, phê duyệt dự án đầu tư.

Việc ban hành Luật này nhằm làm rõ, chuẩn xác nội dung các luật liên quan đến đầu tư xây dựng cơ bản, giải quyết những vấn đề vướng mắc trong thực tế áp dụng; Sửa đổi các quy định chưa phù hợp tình hình thực tế, bảo đảm sự nhất quán giữa các luật liên quan đến trình tự, thủ tục đầu tư, quản lý quá trình đầu tư; Ðơn giản các thủ tục hành chính trong quá trình thực hiện đầu tư xây dựng cơ bản; Tăng cường quản lý nhà nước về đầu tư xây dựng cơ bản.

Luật được ban hành sẽ có tác động tích cực trong hoạt động đầu tư xây dựng cơ bản, thể hiện ở một số điểm sau đây:

a. Hoàn chỉnh hệ thống luật pháp về đầu tư xây dựng cơ bản, góp phần cải thiện môi trường đầu tư ở nước ta, tạo điều kiện thuận lợi để thu hút đầu tư, đặc biệt là đẩy nhanh việc giải ngân vốn đầu tư của Nhà nước, đẩy mạnh phát triển kinh tế-xã hội;

b. Giải quyết kịp thời những khó khăn vướng mắc, bức xúc của các nhà đầu tư về trình tự thủ tục đầu tư, góp phần đẩy mạnh hoạt động đầu tư;

c. Giải quyết về cơ bản những vấn đề chồng chéo, không nhất quán trong hệ thống luật pháp liên quan đến đầu tư xây dựng cơ bản, tạo điều kiện thuận lợi cho việc thi hành các luật liên quan và quản lý thống nhất về đầu tư xây dựng cơ bản;

d. Góp phần thực hiện tốt các cam kết quốc tế, làm minh bạch hóa trong quản lý đầu tư tạo điều kiện để hội nhập kinh tế quốc tế;

đ. Tạo lập cơ sở pháp lý để thực hiện kiểm tra, giám sát chặt chẽ trong quá trình thực hiện đầu tư, chống thất thoát, lãng phí, nâng cao hiệu quả đầu tư.