Nhà trọ công nhân: Quá nhiều ràng buộc khắt khe

Để hiểu rõ vấn đề này, ông Ngô Tấn Phát, Phó Giám đốc Quỹ Phát triển nhà ở (QPTNO) Tp.HCM, cho biết:

QPTNO thực hiện theo chỉ đạo của UBND TP tại Quyết định   18/2011/QĐ-UBND ngày 28/3/2011, ban hành quy chế cho vay đối với hộ gia đình, cá nhân xây dựng mới hoặc sửa chữa nhà trọ CN thuê trên địa bàn Tp.HCM.

Theo đó, để được vay nguồn vốn ưu đãi này, người vay phải thỏa mãn các điều kiện: công trình nhà trọ cho CN thuê để ở phải thuộc địa bàn Tp.HCM, hộ gia đình, cá nhân là chủ sở hữu công trình thuộc địa bàn TP; giấy tờ hợp lệ về quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất của khu đất, công trình đầu tư; giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh nhà trọ cho CN, người lao động thuê để ở, còn hiệu lực (đối với trường hợp sửa chữa nhà trọ); giấy phép xây dựng mới hoặc sửa chữa công trình nhà trọ, nhà lưu trú CN; thiết kế dự toán kinh phí xây dựng, sửa chữa, nâng cấp nhà trọ CN phù hợp với quy định hoặc hợp đồng thi công với các đơn vị có chức năng thực hiện.

Trước tiên hộ gia đình, cá nhân phải có vốn tự có tối thiểu 30% chi phí công trình xây dựng hoặc sửa chữa nhà trọ CN; có nguồn thu nhập tài chính và chứng minh nguồn thu nhập để hoàn vốn + lãi vay (phương án kinh doanh cho thuê nhà). Mức lãi suất được áp dụng kể từ ngày 22/9/2012 là 10,5%/năm.

Về hạn mức cho và thời hạn cho vay: Đối với cho vay sửa chữa, nâng cấp nhà trọ tối đa 70% giá trị hợp đồng thi công giữa chủ đầu tư với đơn vị thi công có tư cách pháp nhân, nhưng không quá 1,5 tỷ đồng, thời hạn cho vay tối đa 5 năm. Đối với cho vay để xây mới nhà trọ CN cũng tương tự nhưng không quá 2,5 tỷ đồng, thời hạn cho vay tối đa 7 năm.

Những khu nhà trọ ẩm thấp, môi trường sống ô nhiễm trầm trọng.

Vậy từ khi triển khai đến nay quỹ đã giải quyết cho bao nhiêu trường hợp có nhu cầu vay nguồn vốn ưu đãi này?

- Từ khi triển khai đến nay đã có 58 hộ gia đình (tập trung ở huyện Hóc Môn, quận 7, Thủ Đức, Bình Tân) đến quỹ lấy bộ hồ sơ vay mẫu, nhưng chỉ có 4 hộ nộp hồ sơ vay. Quỹ đã thẩm định và giải quyết cho vay 2 hộ gia đình, nhưng chưa ký hợp đồng tín dụng do hạn mức cho vay của quỹ thấp so với nhu cầu vay của các hộ nên họ không xúc tiến vay vốn.

Theo ông nguyên nhân nào đã khiến kết quả của chương trình bị hạn chế?

- Vướng mắc lớn nhất là các hộ gia đình, cá nhân không được cấp giấy phép xây dựng nhà trọ cho CN thuê, do đất xây dựng nhà trọ chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; đất thuộc quy hoạch cây xanh, công trình công cộng, đất nông nghiệp dự trữ, đường giao thông, chưa chuyển đổi mục đích sử dụng đất phù hợp…

Đất xây dựng nhà trọ khi xây dựng không đảm bảo các điều kiện kỹ thuật tối thiểu về xây dựng nhà cho thuê theo Điều 5, Chương II Quyết định 75. Theo đó, công trình phải đảm bảo mật độ xây dựng tối đa không quá 70% tổng diện tích khu đất.

Diện tích sử dụng mỗi phòng ít nhất 9m2 (trong phòng không có nhà vệ sinh), đồng thời phải đảm bảo diện tích bình quân 3m2/người (không tính diện tích nhà vệ sinh và phần sinh hoạt chung). Trường hợp xây dựng 2 dãy nhà trọ riêng biệt có lối đi chung ở giữa, kích thước lối đi chung tối thiểu 3,5m.

Đối với khu đất có hàng rào khuôn viên, phải đảm bảo khoảng cách tối thiểu từ tường rào đến tường ngăn phía sau của dãy phòng 2m; khoảng cách tối thiểu từ tường rào đến mặt trước của dãy nhà (cửa vào chính của mỗi phòng) 3,5m…

Giải pháp nào để tháo gỡ những rào cản trên, thưa ông?

- Để tạo điều kiện, thu hút các hộ gia đình, cá nhân vay vốn xây dựng, sửa chữa nhà trọ nhằm cải thiện chỗ ở cho CN, Quỹ đã có văn bản báo cáo UBND TP và kiến nghị cần có những giải pháp tháo gỡ khó khăn.

Cụ thể, đề xuất Sở Xây dựng nghiên cứu hướng dẫn các quận, huyện có cơ chế cấp phép riêng cho các hộ gia đình, cá nhân xây dựng mới nhà trọ CN thuê khi vay tiền tại QPTNO, trên cơ sở khu đất xây dựng phải đảm bảo phù hợp quy hoạch và đủ điều kiện hạ tầng, có giấy tờ hợp pháp, hợp lệ theo quy định của pháp luật.

Điều chỉnh giảm các tiêu chí về điều kiện kỹ thuật khi xây nhà trọ CN thuê được quy định tại Quyết định 75. Với chủ trương xã hội hóa, chương trình này về lâu dài sẽ góp phần tạo chỗ ở cho người lao động, CN để họ yên tâm làm việc, nâng cao mức sống và có chỗ sinh hoạt văn hóa cộng đồng thân thiện, đồng thời tạo thêm thu nhập cho các hộ kinh doanh nhà trọ.

(Theo SG ĐTTC)