Nên cẩn trọng với VLXD có bông sợi thủy tinh

Bông thủy tinh có độc hại?

Sợi bông thủy tinh tổng hợp là một nhóm vật liệu vô cơ dạng sợi chứa aluminum hoặc siliccat canxi và một lượng nhỏ các oxit và kim loại khác. Loại sợi này được làm từ đá, xỉ, đất sét hoặc thủy tinh. Chúng khác với các loại sợi vô cơ tự nhiên như amiăng vì chúng không có cấu trúc phân tử thạch anh. 

Cấu trúc phân tử hướng ngẫu nhiên của sợi bông thủy tinh tổng hợp được gọi là cấu trúc vô định hình. Có 2 loại bông thủy tinh chính: Dạng sợi nhỏ và dạng sợi len. Tiện ích cơ bản của sợi bông thủy tinh tổng hợp là được sử dụng cho cách nhiệt, cách âm và cách điện để gia cố cho các vật liệu khác như các vật liệu lọc. 

Cần đảm bảo an toàn khi sản xuất cũng như thi công và sử dụng VLXD từ bông thủy tinh

Sợi len thủy tinh là loại vât liệu cách nhiệt được sử dụng phổ biến nhất trong các hộ gia đình và tòa nhà. Việc sản xuất và tiêu dùng sợi bông thủy tinh tăng nhanh trong một vài năm gần đây vì những sản phẩm này thường được sử dụng như một sản phẩm thay thế cho amiăng.

Nếu các vật liệu chứa sợi bông thủy tinh như tấm cách điện hoặc tấm cách nhiệt ở trần nhà hoặc nơi làm việc bị hỏng hay rơi xuống, sợi bông thủy tinh có thể trở thành bụi trong không khí. Khi những sợi này lơ lửng trong không khí, con người có thể sẽ bị phơi nhiễm sợi bông thủy tinh ở mức nhẹ do hít phải. Da và mắt cũng có thể bị dính sợi này nếu tiếp xúc trực tiếp với tấm cách nhiệt hoặc cách điện mà không sử dụng các thiết bị bảo hộ lao động như găng tay, kính bảo vệ và mặt nạ.

Khi bị phơi nhiễm bông sợi thủy tinh sẽ có thể có triệu chứng “ngứa do sợi thủy tinh”. Chúng cũng có thể gây kích ứng đường hô hấp trên mũi, họng và các phần của phổi, gây ra đau họng, tắc mũi và ho. Những ảnh hưởng này sẽ dần dần biến mất sau một thời gian. Vì hầu hết mọi người không bị nhiễm sợi bông thủy tinh tổng hợp ở mức cao nên chưa thấy có những ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe con người.

Chưa có một trường hợp nào cho thấy bông thủy tinh có thể gây ung thư da. Vì vậy, bông thủy tinh không gây độc hại cho con người như những chất hóa học khác nhưng có thể bị ảnh hưởng, phơi nhiễm đến cơ thể con người như da, hệ hô hấp. 

Bên cạnh đó, cũng cần thêm những nghiên cứu về tác động của loại vật liệu xây dựng này với môi trường. Bởi sợi bông thủy tinh không bốc hơi trong không khí hay hòa tan trong nước. Chúng không bị tan rã thành các hợp chất khác trong môi trường và nó sẽ tồn tại hầu như không thay đổi trong một thời gian dài. Các sợi này có thể bay vào trong không khí, rơi trong nước và đất từ nơi sản xuất, sử dụng và nơi huỷ các vật liệu chứa sợi bông thủy tinh. Các sợi với đường kính nhỏ sẽ dễ dàng lơ lửng trong không khí, gió có thể phát tán chúng tới nhiều nơi.

Về đâu phế thải bông sợi thủy tinh?

Để trả lời câu hỏi đó, Pv đã liên hệ với các Công ty Môi trường đô thị trên địa bàn Hà Nội. Theo ông Bùi Chí Bình - Phó giám đốc Công ty TNHH MTV Môi trường Đô thị Hà Nội (Urenco) và Cty Urenco 10 thì hiện tại, Urenco 10 xử lý bông thủy tinh bằng phương pháp lưu giữ an toàn có kiểm soát trong hầm bê tông. Tuy nhiên vẫn chưa có công nghệ xử lý triệt để bông thủy tinh mà xử lý bằng phương pháp đốt ở nhiệt độ cao. Khi sử dụng phương pháp đó, bông thủy tinh không cháy mà chỉ vỡ liên kết và không xử lý được các thành phần trong bông thủy tinh. 

Theo PGS.TS Lê Trình, Phó chủ tịch Hội Đánh giá tác động môi trường Việt Nam, tác hại của bông sợi thủy tinh thì đã rõ; quan trọng là xử lý phế thải đó ra sao để nó không phát tán trong không khí, nếu không được bảo quản từ một thiết bị lưu trữ như thùng hoặc chai, nó sẽ phát tán trong môi trường. Bạn sẽ bị phơi nhiễm do chất độc nào đó chỉ khi bạn tiếp xúc với nó, có thể qua đường hô hấp, ăn uống có chứa chất độc hoặc qua da khi tiếp xúc.

Vì thế với khối lượng phế thải lớn từ bông sợi thủy tinh được dỡ bỏ từ các cơ sở sản xuất cũ, nhiều người dân đang lo ngại về vấn đề xử lý chất thải đó để không ảnh hưởng đến sức khỏe con người và môi trường sống tại Hà Nội, khi phế thải đó không phân huỷ.