Muốn đòi lại đất cho mượn lâu năm thì phải làm thế nào?

Năm 1994, mẹ tôi được chia cho mảnh đất nông nghiệp và đã có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Mẹ tôi cho hàng xóm cấy trên đất đó để mỗi vụ lấy 36kg thóc. Nhưng người hàng xóm đó không trồng lúa mà tự ý lấp một phần ruộng để xây nhà ở. Vậy luật sư cho tôi hỏi, gia đình tôi phải làm thế nào để lấy lại mảnh đất đó?

(Lê Thanh Lâm)

Trả lời:

Khi tranh chấp đất đai, nếu UBND cấp xã giải quyết không thành,
đương sự có thể gửi đơn yêu cầu tòa án giải quyết. Ảnh minh họa

Theo quy định tại Khoản 1 Điều 97 Luật Đất đai năm 2013: "Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất được cấp cho người có quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở, quyền sở hữu tài sản khác gắn liền với đất theo một loại mẫu thống nhất trong cả nước".

Trong trường hợp của bạn, vì mẹ bạn đứng tên trên giấy chứng nhận nên mẹ bạn có quyền trong việc chiếm hữu, sử dụng và định đoạt phần đất được chia. Do đó, mẹ bạn có quyền đòi lại mảnh đất đó.

Về thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai, Khoản 1 Điều 203 Luật Đất đai năm 2013 quy định, trong trường hợp UBND cấp xã giải quyết tranh chấp không thành thì được giải quyết như sau: "Tranh chấp đất đai mà đương sự có Giấy chứng nhận hoặc có một trong các loại giấy tờ quy định tại Điều 100 của Luật này và tranh chấp về tài sản gắn liền với đất thì do Tòa án nhân dân giải quyết".

Căn cứ theo quy đinh này, bạn phải gửi đơn đến UBND cấp xã để yêu cầu hòa giải. Nếu việc hòa giải không thành, bạn có thể nộp đơn lên tòa án cấp huyện để yêu cầu giải quyết.

Về hồ sơ khởi kiện tranh chấp đất đai, bạn cần chuẩn bị: Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; Đơn khởi kiện; Biên bản hòa giải không thành của Chủ tịch UBND xã, phường; Sổ hộ khẩu, chứng minh nhân dân; Các giấy tờ liên quan khác như sổ địa chính, giấy tờ chứng minh nguồn gốc đất…

Luật sư, Thạc sĩ Phạm Thanh Bình
Công ty Luật Bảo Ngọc, Hà Nội