Mua chung cư phải nộp thuế đất: “Đẻ” thêm văn bản?

“Gánh” tiền sử dụng đất với chủ đầu tư?

Thông tư 76 quy định: Với công trình xây dựng là nhà cao tầng, nhà chung cư, nhà có mục đích sử dụng hỗn hợp, tiền sử dụng đất (TSDĐ) được phân bổ cho từng đối tượng sử dụng theo hệ số phân bổ nhân với diện tích nhà của từng đối tượng sử dụng.

Cụ thể, hệ số phân bổ được xác định bằng tỷ lệ giữa diện tích đất xây dựng nhà và tổng diện tích nhà của các đối tượng sử dụng. Trường hợp nhà có tầng hầm, 50% diện tích tầng hầm được cộng vào tổng diện tích nhà của các đối tượng sử dụng để tính hệ số phân bổ.

Trường hợp diện tích các tầng hầm được xác định là thuộc sở hữu chung của các đối tượng sinh sống trong tòa nhà, diện tích các tầng hầm được phân bổ đều cho các đối tượng sử dụng nhà. Nếu diện tích các tầng hầm được xác định là thuộc sở hữu của chủ đầu tư (CĐT), diện tích các tầng hầm được phân bổ để tính thu TSDĐ cho đối tượng là CĐT. Đối với trường hợp bán nhà ở thuộc sở hữu Nhà nước cho người đang thuê, thực hiện phân bổ TSDĐ theo quy định của pháp luật về bán nhà ở thuộc sở hữu Nhà nước.

Hàng nghìn hộ dân đã bỏ tiền mua căn hộ hoặc đang có ý định mua biết thông tin mình sẽ thuộc đối tượng phải “gánh” một phần TSDĐ cho các CĐT tỏ ra vô cùng bức xúc, cho rằng Thông tư 76 ra đời nhằm “bênh” các CĐT.

Trước thông tin này, ông Trần Đức Thắng, Cục trưởng Cục Quản lý công sản (Bộ Tài chính) lên tiếng cho rằng “dư luận đang hiểu lầm Thông tư 76”. Ông Thắng nói: “Ở đây xin khẳng định không có việc người dân phải nộp tiền cho nhà nước sau khi đã mua nhà chung cư của CĐT. Theo quy định Luật Đất đai 2013 và các văn bản hướng dẫn thì Nhà nước sẽ thu tiền trực tiếp từ người được Nhà nước giao đất, không có việc người mua nhà phải tự đóng TSDĐ cho Nhà nước”.

Theo ông Thắng, nội dung của quy định tại Điều 6, Thông tư 76 không phải là một nội dung mới, điều này đã được quy định tại Nghị định 120/2010 và Thông tư 93 năm 2010 của Bộ Tài chính.

Ông Thắng lý giải: “Trong trường hợp người dân mua nhà của CĐT thì chỉ nộp tiền 1 lần cho CĐT, điều này không khác gì so với quy định trước đây. Còn Điều 6 của Thông tư 76 áp dụng đối với phần diện tích của Nhà nước tại dự án chung cư khi mà Nhà nước thực hiện chức năng quản lý Nhà nước đối với phần diện tích đó hoặc bán chuyển nhượng phần diện tích đó cho người dân”.

Người đang sở hữu, đã mua hoặc có ý định mua nhà chung cư vẫn băn khoăn với Thông tư 76 của Bộ Tài chính. Ảnh: V.Giang

Hiểu thế nào cũng được?

Đại diện Bộ Tài chính đã khẳng định không có chuyện người dân phải nộp tiền khi đã mua nhà của CĐT mà do dư luận hiểu lầm. Dư luận tin vậy. Tuy nhiên có sự hiểu lầm như ông Thắng nói thì đơn vị xây dựng luật của Bộ Tài chính đã làm luật một cách thiếu rõ ràng, chi tiết.

Rõ ràng nếu dư luận không lên tiếng, đại diện Bộ Tài chính đính chính thì khi áp dụng vào cuộc sống không tránh khỏi cách tính không có lợi của các CĐT đối với người mua chung cư, sẽ xuất hiện những cuộc cãi vã, kiện tụng… và lần này các CĐT địa ốc được một phen… mừng hụt (!?).

Nguyên văn câu trả lời của ông Thắng: “Điều 6 của Thông tư 76 áp dụng đối với phần diện tích của Nhà nước tại dự án chung cư khi mà Nhà nước thực hiện chức năng quản lý Nhà nước đối với phần diện tích đó hoặc bán chuyển nhượng phần diện tích đó cho người dân”.

Không hiểu người dân phải hiểu thế nào với câu trả lời này? Người dân mua nhà của CĐT, CĐT được Nhà nước giao quyền, phải nộp TSDĐ cho Nhà nước, vậy không hiểu Nhà nước sẽ bán, nhượng phần nào trong căn hộ chung cư và người dân liệu có chắc chắn mình không bị thu hai lần tiền? Dư luận vẫn đang tiếp tục hiểu hoặc chí ít là “hiểu lầm” rằng với Điều 6 của Thông tư, diện tích tầng hầm hoặc ở vị trí nào đó họ sẽ vẫn phải nộp tiền dù đã “mua đứt bán đoạn” với CĐT.

Khả năng cơ quan quản lý, cơ quan hoạch định chính sách sẽ phải tính toán, cân nhắc ban hành thêm những văn bản dưới thông tư để “đả thông tư tưởng” thực thi Thông tư 76 nêu trên là rất lớn.

Bởi nếu quy định theo Thông tư 76 thì chỉ áp dụng cho các dự án được lập mới sau thời điểm 1-8-2014 hay áp dụng cho các dự án đã, đang và sẽ hoàn thành? Trường hợp dự án đã bàn giao nhà, chủ nhân căn hộ đã ăn ở ổn định và hoàn tất nghĩa vụ tài chính với CĐT nhưng chưa được cấp sổ đỏ thì xử lý thế nào?

Thêm nữa, theo quy tắc giao dịch hiện hành giữa bên mua và bên bán, hợp đồng mua bán chỉ thể hiện giá trị BĐS, giá trị sử dụng đất, đồng thời phần diện tích hầm thuộc sở hữu chung, CĐT còn nợ đọng tiền đất, vậy người mua có phải “gánh”? Có lẽ, tới đây sẽ có những văn bản khác “hướng dẫn” thi hành Thông tư 76 (?!).