Liệu có dấu hiệu lợi ích nhóm trong "cuộc chiến" chung cư?

Theo chia sẻ của một chủ đầu tư có dự án mới bàn giao vài tháng trước đây, ngay từ thời điểm dự án bắt đầu triển khai, một chủ doanh nghiệp đã đến đề cập vấn đề muốn làm nhà thầu cung cấp vật liệu và nội thất cho công trình. Nhưng họ bị trượt gói thầu vì không đảm bảo tiêu chí mà chủ đầu tư đưa ra. Sau đó, người này liên tục chia sẻ những thông tin xuyên tạc về chủ đầu tư như năng lực tài chính, tiến độ dự án... đến khách hàng mua nhà tại dự án trong suốt thời gian dài.

Vị chủ đầu tư nói: "Khi dự án sắp bàn giao đúng tiến độ thì khách hàng hết lần này đến lần khác xúi giục cư dân gửi đơn khiếu nại về chất lượng công trình với những lỗi như màu sơn, hình ảnh không giống tài liệu bán hàng... Gần đây, anh ta đưa ra điều kiện cho họ tham gia gói thầu vào một dự án khác mà chúng tôi đang triển khai".

Các cư dân căng băng rôn phản đối chủ đầu tư tại một dự án trên địa bàn TP. Hà Nội.
Ảnh: Cư dân cung cấp

Khi sắp tới thời gian tòa nhà tổ chức hội nghị nhà chung cư của dự án, người này tiếp tục đề nghị chủ đầu tư bỏ phiếu ủng hộ (số phiếu của những căn hộ và diện tích vẫn do chủ đầu tư sở hữu) để họ được đứng vào thành phần ban quản trị. 

Chưa hết, vị khách này còn thường xuyên tập hợp một nhóm số ít các cư dân, xúi giục họ gửi đơn kiện đến các cơ quan báo chí hoặc đăng tải các video căng băng rôn, làm uy tín của chủ đầu tư bị ảnh hưởng nghiêm trọng, đại diện chủ đầu tư chia sẻ  và cho biết thêm: "Anh ấy cũng nói nếu không được tạo điều kiện cho những đề nghị trên thì họ sẽ thường xuyên tổ chức căng băng rôn. Chúng tôi rất bế tắc trong việc xử lý với trường hợp khách hàng này".

Câu chuyện về "lợi ích nhóm" trong các cuộc chiến chung cư ngày càng trở nên phổ biến. Theo chia sẻ của một cư dân tại dự án đã bàn giao cách đây 2 năm, khi tòa nhà chưa có ban quản trị, đã xuất hiện một nhóm cư dân tham gia vào việc đấu tranh cho quyền lợi chung rất nhiệt tình. Những người này đã lập một nhóm thảo luận trên mạng xã hội và thường xuyên chia sẻ những thông tin tố cáo chủ đầu tư dự án, hoặc bày tỏ quan điểm luôn bảo vệ quyền lợi của các cư dân sinh sống trong tòa nhà.

Cư dân này nói: "Khi đó, họ thường xuyên tổ chức căng băng rôn ở sảnh toà nhà, thậm chí kéo lên tận trụ sở của chủ đầu tư. Đơn thư khiếu nại cũng thường xuyên được gửi đến chính quyền, các cơ quan báo, đài" và cho biết thêm, chính sự "nhiệt tình" đó nên khi những người này tham gia ứng cử vào hội nghị nhà chung cư được tiến hành nửa năm trước thì ngay lập tức được bầu vào ban quản trị và tiếp nhận hàng chục tỷ đồng quỹ bảo trì.

Nhưng cũng chính những thành viên này sau đó lại không còn nhiệt tình tham gia vào các hoạt động trong toà nhà. Không chỉ thế, họ còn xóa tài khoản của những người có ý kiến trái chiều khỏi nhóm cộng đồng cư dân và đặt chế độ kiểm duyệt đối với mọi ý kiến của cư dân.

Một cư dân của tòa này cũng cho hay: "Giờ đây họ nói rằng cư dân có ý kiến gì thì gửi văn bản, họ không có thời gian trả lời và giải quyết các vấn đề vụn vặt. Những cư dân tranh luận trên nhóm không cùng quan điểm đều bị xoá tài khoản khỏi nhóm". Tiếp đó, họ còn thường xuyên cho các đơn vị kinh doanh, quảng cáo vào toà nhà để phát tờ rơi và bán thông tin cá nhân của cư dân sống tại đây.

Hiện tượng tranh chấp giữa cư dân và chủ đầu tư tại một số dự án chung cư sắp bàn giao ngày càng diễn ra nhiều hơn, rộng hơn, từ phân khúc bình dân cho đến cả cao cấp. Theo thông tin từ một chủ đầu tư đã đưa nhiều dự án vào vận hành ở cả Hà Nội và TP.HCM, thường tranh chấp hay xảy ra khi ban quản lý toà nhà thông báo thời gian miễn phí dịch vụ đã hết (thường miễn vài tháng khi mới bàn giao) và bắt đầu thu phí. Lúc này, các bất đồng cũng bắt đầu xảy ra và một số cư dân đã kích động những thành viên căng băng rôn, chụp ảnh đăng thông tin lên mạng để gây áp lực về mặt truyền thông. Có những cư dân còn chọn khi chủ đầu tư đang vào đợt mở bán một dự án khác và đến đúng văn phòng kinh doanh đó để căng băng rôn biểu tình.

Về tình trạng này, lãnh đạo một doanh nghiệp địa ốc chia sẻ: "Có những người tự nhận ban đại diện cư dân nhưng thực tế chỉ là một nhóm nhỏ, còn đa số cư dân không có bất đồng hoặc cũng giải quyết với chủ đầu tư trên tinh thần xây dựng. Đôi khi trong những cuộc đấu tranh như vậy, thay vì đòi quyền lợi chung thì họ chỉ nhằm gây sức ép để đạt được thoả thuận của mình. Ví dụ có người đề nghị chúng tôi giảm số tiền phải nộp vào đợt cuối khi nhận nhà hoặc yêu cầu chủ đầu tư mua lại căn hộ với giá chênh cao".

Theo Chủ tịch Hiệp hội Bất động TP.HCM Lê Hoàng Châu, dấu hiệu nhóm lợi ích trong cuộc chiến chung cư là có khi những thành phần này cố tình tạo nên sự lộn xộn tại các dự án.

Điều đáng quan ngại ở đây là, để được bầu vào ban quản trị, nhằm mục đích thao túng và trục lợi các quỹ, các đối tượng này còn móc nối với thành phần xã hội đen để khống chế cộng đồng dân cư ở đó. Mục tiêu nhắm đến của những nhóm lợi ích này chính là số tiền nằm trong quỹ bảo trì lên tới hàng chục tỷ đồng ở mỗi chung cư. Ngoài ra, ông Châu cũng cho rằng, có thể có những trường hợp đấu tranh vì mục đích cá nhân khác mà chúng ta khó đoán định được.