Làng Cựu - vẻ đẹp kiến trúc bị lãng quên

Từ thời thuộc Pháp, Làng Cựu (xã Vân Từ, huyện Phú Xuyên, Hà Nội) đã nổi tiếng là làng thợ may “đệ nhất Hà thành”. Những người thợ may ở đây chuyên may quần áo phục vụ cho người Pháp và giới thượng lưu ở Hà Nội.

Cũng nhờ nghề này mà rất nhiều người dân làng giàu lên rất nhanh chóng, trở thành những nhà tư sản thành đạt với những cửa hàng ở Hà Nội và cả Sài Gòn. Khi về làng, họ đua nhau xây những biệt thự nguy nga, tráng lệ theo phong cách tân thời, biến làng Cựu cũ kĩ thuở nào trở thành một “làng Tây” sang trọng. Quá trình xây dựng này diễn ra trong những năm 1920-1945.

Từ năm 1945, nhiều biến có lịch sử xảy ra dồn dập khiến chủ nhân của nhiều dinh thự bỏ làng ra đi mà không hẹn ngày về. Làng Cựu càng ngày càng trống trải và cái tên nức tiếng một thời của làng gần như bị rơi vào lãng quên.   

Cùng những sự đổi thay về kinh tế - xã hội của đất nước, làng Cựu ngày nay mang một diện mạo tươi tắn như nhiều làng quê khác của Hà Nội. Hàng chục công trình kiến trúc cổ của làng vẫn còn đó như chứng tích của một thời kỳ thịnh vượng, dù không ít công trinh bị bỏ hoang và đang xuống cấp…

Một số hình ảnh Đất Việt ghi nhận về làng Cựu:

Dọc trục đường chính của làng Cựu, các công trình kiến trúc cổ xuất hiện với mật độ dày đặc.

Các công trình kiến phúc mang phong cách Pháp hoành tráng gây ấn tượng mạnh mẽ với những người lần đầu tiên đến thăm làng.

Phong cách kiến trúc này chiếm vị trí chủ đạo trong tổng thể kiến trúc của làng Cựu.

Phong cách kiến trúc của người Hoa cũng xuất hiện rải rác trong làng.  
Nhiều ngôi nhà được trang trí những họa tiết rất tinh vi.

Dọc trục đường chính xuất hiện nhiều cánh cổng dẫn vào những ngách nhỏ, nơi cũng có nhiều nhà cổ.  

Được xây dựng từ năm 1927, nhà ông Thắng là một trong những tòa nhà cổ còn nguyên bản nhất của làng Cựu.

Cổng làng Cựu có tuổi đời hàng trăm năm, được xây theo phong cách kiến trúc thuần Việt.

Nhà thờ họ Trần là một công trình kiến trúc quan trọng của làng Cựu, cũng được xây dựng theo phong cách Việt.

Trường tiểu học cũ của làng Cựu là một công trình kiến trúc đẹp nằm ở đầu làng, được nhà tư sản Chu Văn Luận xây dựng đầu thế kỷ 20.

Gần đây, trường đã chuyển đến một địa điểm mới nên công trình này hiện đang bị bỏ hoang, trở thành nơi vui chơi của trẻ em trong làng.

Dù không còn phát đạt như xưa, nghề may vẫn là nghề thủ công chính của làng Cựu. Hầu như gia đình nào ở làng Cựu cũng có máy khâu.

Bà Hiệp, một người làng mở cửa một ngôi nhà bỏ hoang mà bà giữ khóa. Chủ nhân ngôi nhà đã bỏ làng đi từ những năm 1950. Hàng ngày bà Hiệp vẫn vào mảnh vườn trước ngôi nhà này để chăm sóc vài luống rau nhỏ của bà.

Ngôi nhà đã xuống cấp khá nặng nề, nhưng vẫn giữ được vẻ đẹp tinh tế của kiến trúc Pháp. "Những ngôi nhà bị bỏ hoang như thế này có khá nhiều trong làng", bà Hiệp cho biết.

Sở hữu nhiều kiến trúc cổ có giá trị, từ nhiều năm nay làng Cựu đã trở thành điểm đến của các sinh viên ngành kiến trúc, mỹ thuật.

(Theo Đất Việt)