Doanh nghiệp đứng ngồi không yên vì nhập khẩu sắt thép vụn gặp khó

Một dây chuyền sản xuất thép bằng công nghệ lò điện hồ
quang ở Bà Rịa - Vũng Tàu. Ảnh: Đông Hà

Trước động thái trên, ông Hồ Nghĩa Dũng, Chủ tịch Hiệp hội Thép Việt Nam (VSA) đã gửi văn bản tới Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan với kiến nghị tháo gỡ những khó khăn cho doanh nghiệp trong quản lý sắt thép vụn nhập khẩu.

Chi phí lưu container tiền tỉ

Cụ thể, ngày 26/6, Tổng cục Hải quan yêu cầu, với những hàng hóa khai báo là phế liệu nhập khẩu, khi làm thủ tục phải lấy mẫu để phân tích, đánh giá sự phù hợp quy chuẩn kỹ thuật môi trường. Đồng thời, để có dữ liệu cho công tác thanh tra, kiểm tra, hải quan phải chụp ảnh thực tế hàng hóa nhập khẩu. Động thái này nhằm hạn chế các doanh nghiệp nhập khẩu các loại phế liệu có hại.

Đối với yêu cầu trên, VSA cho rằng, nhiều hội viên của hội là các doanh nghiệp sản xuất thép bằng công nghệ lò điện hồ quang đã gặp khó khăn, vướng mắc. Ngoài ra, những doanh nghiệp này cũng phát sinh thêm thời gian, chi phí cho việc nhập khẩu nguyên liệu đầu vào.

Được biết, VSA hiện có khoảng 10 doanh nghiệp hội viên sản xuất thép bằng công nghệ điện hồ quang.

Nếu thực hiện theo công văn chỉ đạo của Tổng cục Hải quan, cứ 100 container sắt thép vụn nhập khẩu phải lấy mẫu 10 tấn. VSA cho rằng, đây là khối lượng rất lớn cho việc lấy mẫu, khiến cả hải quan và doanh nghiệp cùng gặp khó.

Chưa kể, khi thực hiện theo quy định nói trên, thời gian thông quan sẽ bị kéo dài, gây phát sinh chi phí lưu container, lưu bãi và lưu tàu.

Sản phẩm thép được sản xuất bằng công nghệ lò điện hồ quang của
một nhà máy ở Bà Rịa - Vũng Tàu. Ảnh: Đông Hà.

Theo trao đổi của một doanh nghiệp sản xuất thép hồ quang ở phía Nam với báo Tuổi trẻ Online, mỗi ngày doanh nghiệp phải trả phí lưu một container trung bình khoảng hơn 1 triệu đồng và hiện chỉ riêng phí lưu container này đã ngốn của doanh nghiệp hơn 1 tỉ đồng.

"Đáng nói, số tiền lưu container này chúng tôi trả cho nước ngoài, các hãng nước ngoài. Chúng tôi đang đứng ngồi không yên, như ngồi trên lửa", đại diện doanh nghiệp này cho biết.

Ngoài ra, các hội viên của VSA cũng bày tỏ ý kiến cho rằng, dự kiến thời gian lấy mẫu và chờ kết quả giám định có thể kéo dài từ 30 - 90 ngày. Với thời gian này, các nhà máy sẽ không đáp ứng đủ nguyên liệu đầu vào cho sản xuất và có nguy cơ phải bồi thường cho các chủ hàng do trễ hẹn giao hàng.

Do có những bất cập như trên, VSA đề nghị Tổng cục Hải quan không xếp sắt thép vụn (mã HS 7204) vào nhóm đối tượng điều chỉnh của công văn trên.

Bên cạnh đó, VSA cũng nêu quan điểm, quy định tỷ lệ tạp chất trong các lô hàng sắt thép vụn nhập khẩu là 1% như hiện nay khó thực hiện vì rất hiếm sản phẩm như vậy và đề nghị tăng tỷ lệ này lên thành từ 3-4%. Hơn nữa, sau khi nhập sản phẩm, doanh nghiệp sử dụng công nghệ luyện thép bằng lò điện hồ quang ở nhiệt độ từ 1.600 - 1.700 độ C nên đủ đốt cháy, phân hủy hết các tạp chất.

Điểm đáng chú ý là trong những năm gần đây, Việt Nam ngày càng sản xuất được nhiều thép bằng công nghệ điện hồ quang, thậm chí nhiều hơn từ 2 - 10 lần so với sản xuất thép bằng lò cao.

Trong giai đoạn từ 2013 - 2017, các doanh nghiệp sản xuất thép hồ quang phải nhập khẩu từ hơn 3.000 - 5.000 tấn sắt thép phế liệu mỗi năm để làm nguyên liệu. Nguyên nhân vì sắt thép phế liệu trong nước chỉ đáp ứng chưa tới một nửa nhu cầu sản xuất.