Dân tá hỏa vì bị áp tiền sử dụng đất "khủng"

Nhiều người dân có đất ở quận Bình Tân, Tp.HCM đang đứng ngồi không yên vì phải nộp tiền sử dụng đất quá cao khi xin chuyển mục đích sử dụng từ đất sản xuất kinh doanh sang đất ở.

Vượt mức tính toán cả chục tỷ đồng

Hơn 1 năm nay, ông Lâm Ngọc Đường (ngụ quận Tân Phú) phải chạy đôn chạy đáo xin chuyển mục đích sử dụng khu đất hơn 3.500m2 của ông tại phường Bình Hưng Hòa, quận Bình Tân. Trước đây, khu đất này là đất nông nghiệp được ông Đường mua lại từ năm 1997 rồi xin chuyển sang đất sản xuất kinh doanh để làm cơ sở mì - nui. Khi đó, việc chuyển mục đích của ông Đường được UBND quận Bình Tân chấp thuận, tuy nhiên ông phải chuyển sang hình thức thuê đất thời hạn 50 năm (ký hợp đồng thuê đất với Sở TN&MT).
 
Đến tháng 3/2014, ông Đường làm thủ tục xin chuyển khu đất trên sang đất ở. Theo quy định thì thời gian giải quyết là 30 ngày, song đến tháng 7/2014, quận Bình Tân mới ban hành quyết định chấp thuận cho ông Đường chuyển mục đích sử dụng đất. Hơn một năm sau, ông Đường nhận được thông báo về việc đóng tiền sử dụng đất. Cơ quan chức năng xác định trường hợp của ông Đường không được tính là chuyển mục đích sử dụng đất (bằng bảng giá đất x hệ số 1,0 = khoảng 15 tỷ đồng) mà là giao đất ở mới (bằng bảng giá đất x hệ số 1,6 = khoảng 28 tỷ đồng). Trong khi nếu được giải quyết chuyển mục đích trong năm 2014 thì ông Đường ước tính số tiền sử dụng đất phải nộp chỉ gần 9 tỷ đồng.
 
Ông Đường cho biết, đất này do ông nhận chuyển nhượng của người dân, chứ không phải đất do Nhà nước giao. Ông đã phải bỏ tiền ra mua đất, sau đó bỏ tiền ra thuê lại đất của mình và trả tiền thuê đất hằng năm cho Nhà nước. Đến nay lại tính tiền theo mức giá giao đất ở mới trong khi đó là đất sử dụng hợp pháp của ông? Đáng nói, hồ sơ của ông thụ lý xong năm 2014, nhưng ông lại phải đóng tiền theo giá đất năm 2015.

Đất của ông Lâm Ngọc Đường trước đây là xưởng sản xuất xin chuyển sang đất ở. Ảnh: Việt Hoa

Tương tự, ông Trương Tứ Đệ (quận 11) cũng có khu đất gần 2.500m2 (ở phường An Lạc, quận Bình Tân) mua lại của người dân từ năm 1995. Sau đó, ông Đệ xin chuyển sang đất sản xuất kinh doanh và được ký hợp đồng thuê đất. Năm 2013, ông xin chuyển sang đất ở và cũng được giải quyết tương tự trường hợp ông Lâm Ngọc Đường. Tổng số tiền ông Đệ phải đóng tính theo bảng giá đất năm 2015 với hình thức giao đất ở mới lên tới 32 tỷ đồng. Trong khi đó, nếu tính theo giá đất năm 2014 với hình thức chuyển mục đích sử dụng đất thì ông chỉ phải đóng khoảng 10 tỷ đồng.

Bộ Tài chính hướng dẫn cũng không ăn thua

Được biết, rất nhiều người dân có đất ở Bình Tân đang gặp vướng mắc tương tự như hai trường hợp trên. Hầu hết hồ sơ của người dân đều bị giải quyết chậm so với quy định. Cá biệt, có những trường hợp người dân nộp hồ sơ từ năm 2013, sau đó được UBND phường xác nhận vào tháng 1/2014 nhưng mãi đến tháng 2/2015 quận Bình Tân mới có quyết định cho phép chuyển mục đích sử dụng đất.
 
Theo ghi nhận, các trường hợp vướng mắc tại quận Bình Tân bắt nguồn từ Công văn 8415/2014 của Sở Tài chính. Theo công văn Sở Tài chính hướng dẫn thì cá nhân, hộ gia đình được Nhà nước cho thuê đất có thời hạn, sử dụng vào mục đích sản xuất kinh doanh phi nông nghiệp và đã được nộp tiền thuê đất hằng năm, đã được Nhà nước cho chuyển hình thức sử dụng đất và mục đích sử dụng đất sang đất ở (như các trường hợp nêu trên) không phải là trường hợp chuyển mục đích sử dụng đất mà là trường hợp chuyển hình thức sử dụng đất và mục đích sử dụng đất. Vì vậy, giá đất tính thu tiền sử dụng đất được xác định như trường hợp giao đất ở mới…
 
Điều đáng nói, khi giải quyết hồ sơ của ông Đường, quận Bình Tân đã có văn bản đề nghị Sở Tài chính hướng dẫn cách tính tiền sử dụng đất. Sau đó, Sở này có công văn nhờ Bộ Tài chính hướng dẫn xem trường hợp này là chuyển mục đích sử dụng đất hay giao đất ở mới. Mặc dù, Bộ Tài chính trả lời trường hợp của ông Đường là chuyển mục đích sử dụng đất nhưng Sở Tài chính vẫn tiếp tục kiến nghị TP giao Sở TN&MT xác định cụ thể đây là trường hợp nào và hướng dẫn quận Bình Tân thực hiện.
 
Trong công văn gửi UBND quận Bình Tân, Sở TN&MT khẳng định rằng, theo các quy định của pháp luật đất đai thì trường hợp của ông Đường là chuyển mục đích sử dụng đất từ đất sản xuất kinh doanh phi nông nghiệp sang đất ở. Thế nhưng, đến tháng 8/2015, ông Đường nhận được thông báo thực hiện nghĩa vụ tài chính của Chi cục Thuế quận Bình Tân vẫn theo hình thức giao đất ở mới. Đồng thời, ông Trương Tứ Đệ và nhiều người dân khác tại quận Bình Tân cũng nhận được thông báo tương tự với số tiền sử dụng đất cao hơn rất nhiều so với dự tính của họ.