Dân 'hoa mắt' khi làm thủ tục nhà đất

Nhận định trên được HĐND Tp.HCM đưa ra trong buổi chất vấn với UBND Tp.HCM liên quan đến vấn đề đất đai vào ngày 20/4.

Hàng ngàn hồ sơ tách thửa chưa giải quyết

Theo thông tin do ông Trương Trung Kiên, Trưởng ban Đô thị HĐND Tp.HCM cung cấp, hiện nay Tp.HCM đang còn khá nhiều diện tích đất quy hoạch hai chức năng là đất hỗn hợp (khu dân cư cũ) và đất dân cư xây dựng mới (khu dân cư mới). Trong số 24 quận, huyện trên địa bàn, duy nhất quận 10 không có 2 loại đất này.

Hiện toàn TP đã có khoảng 82.000 ha diện tích đã được lập đồ án quy hoạch phân khu, tại đây có hàng trăm ngàn hộ dân sinh sống. Để đảm bảo quyền và lợi ích chính đáng của người dân khi muốn làm các thủ tục nhà đất, UBND Tp.HCM đã ban hành Quyết định 60 về tách thửa, chuyển mục đích sử dụng đất và Quyết định 26 về cấp phép xây dựng.

Tuy vậy, về cách làm, giữa các quận, huyện lại có sự khác nhau rõ rệt. Chẳng hạn, địa phương này thì không cho tách thửa, không cấp phép xây dựng nhưng địa phương khác lại cho tách nhưng giấy phép xây dựng thì chỉ cấp tạm thời (có thời hạn); nơi đồng ý cho chuyển mục đích sử dụng, có nơi lại không cho; có nơi lại đồng ý cho cấp phép xây dựng chính thức... “Trước thiên la địa võng thủ tục như thế, người dân không biết đâu mà lần”, ông Kiên nhận xét.

Ngoài ra, trong quá trình khảo sát, HĐND TP còn ghi nhận nhiều ý kiến than phiền về những quy định gần như bất khả thi mà một số địa phương đưa ra. Chẳng hạn có những quy định không xác định cụ thể thời điểm lúc nào là “rà soát quy hoạch”, lúc nào là “phê duyệt quy hoạch”. Đó là chưa kể, việc phát sinh thêm nhiều thủ tục, kéo dài thời gian thụ lý hồ sơ do liên đới nhiều sở ngành trong quản lý tách thửa, cấp phép xây dựng... Cũng do sự nhiêu khê này mà chỉ riêng Bình Chánh, Hóc Môn hiện đã tồn hơn 1.000 hồ sơ tách thửa liên quan đến đất quy hoạch dân cư xây mới và đất quy hoạch hỗn hợp.

Người dân gặp nhiều khó khăn khi phải thực hiện hàng loạt thủ
tục hành chính nhà đất. Ảnh: Độc Lập

Liên quan đến việc người dân đang quá cực khổ vì thủ tục nhà đất “mỗi nơi một kiểu”, đại biểu Trần Quang Thắng đề nghị: “Phải xóa đi tư duy nhiệm kỳ, lãnh đạo đương nhiệm phải giải quyết dứt điểm, phải xem đó là một thách thức và giải quyết cho bằng được, không nên để người dân khổ thêm nữa”.

Phó trưởng ban Đô thị HĐND Tp.HCM Nguyễn Minh Nhựt cũng cho rằng “nhiều khu dân cư đang bị rối loạn chức năng, người dân bức xúc, chính quyền địa phương bối rối” và đề nghị phải sớm giải quyết dứt điểm các quy định chồng chéo hiện nay.

Hứa giải quyết

Tại buổi chất vấn, Chủ tịch HĐND Tp.HCM Nguyễn Thị Quyết Tâm cũng đặt vấn đề: “Việc mỗi nơi mỗi kiểu thủ tục như thế có vi phạm pháp luật không?”. Mặc dù khẳng định quy hoạch để phát triển bền vững là một yêu cầu thực tế, nhưng bà Tâm cũng cho rằng, cách làm hiện nay tại các địa phương là chưa ổn, chưa rạch ròi. Trong khi đó, nhu cầu về nhà ở của người dân đang rất bức bách. Bà Tâm diễn giải: Cả đời họ đã tích cóp xây được cái nhà nhưng rơi vào tình cảnh quy hoạch “treo”. Khi đó, họ lại bị TP buộc phải cam kết là sẽ tháo dỡ và không được yêu cầu đền bù. Làm như vậy là gây thiệt thòi cho người dân.
    
Tuy phiên chất vấn đặt ra "nhiều vấn đề nóng" như vậy nhưng ông Nguyễn Thanh Nhã, GĐ Sở Quy hoạch - Kiến trúc Tp.HCM, chỉ “ghi nhận và cố gắng giải quyết trong thời gian sớm nhất”.

Trong khi đó, bà Tâm yêu cầu phải có sự điều chỉnh chức năng đất khi thực hiện quy hoạch trên tinh thần phải làm rõ xem người dân ở trong loại đất đó có quyền gì, được làm gì? "Chứ đất gì cũng không biết rồi phải lo đi xin, lo đi chạy rất khổ", bà Tâm bức xúc nói và yêu cầu phải sớm tháo gỡ các vướng mắc để giải quyết cho người dân.

Còn ông Nguyễn Thanh Toàn, PGĐ Sở Quy hoạch - Kiến trúc cũng thông tin, sau gần 4 tháng ban hành Quyết định 60, có 4 hồ sơ xin tách thửa ở huyện Củ Chi được trình lên Sở. Tuy nhiên, các hồ sơ này đều là đất nông nghiệp, đất trồng cây lâu năm... dù không có giao thông kết nối nhưng vẫn xin được phân lô, tách thửa. Sau khi xem xét, Sở đã trả hồ sơ về.

Cũng theo ông Toàn, TP đang rất đau đầu về phân lô bởi phải cân nhắc phân thế nào để không phá vỡ quy hoạch. Sau khi trực tiếp đi kiểm tra một số quận huyện, đến nơi lãnh đạo TP mới thấy hạ tầng tại đó không kết nối, thậm chí nhiều nơi không có đường, không có cây xanh...

“Mình không kiểm soát được gì cả nên phải quản lý bằng quy hoạch 1/500, tăng cường thiết kế đô thị, quy chế quản lý đô thị từng khu phố, ngõ hẻm để giải quyết tách thửa. Sở Xây dựng quyết định tăng cường sử dụng lộ giới hẻm để cấp phép cho phân lô. Hiện nay chưa có thủ tục hành chính về tách thửa, nên các địa phương và Sở Quy hoạch - Kiến trúc đang làm theo quy chế phối hợp nên có thể không cần mất 15 ngày mà chỉ cần 2 ngày là giải quyết xong cho dân về tách thửa”, ông Toàn nhận xét.