Có thể bị xử lý hình sự nếu vi phạm sử dụng nhà công vụ

Những quy định cụ thể

Nội dung Thông tư cũng nêu rõ những hành vi bị nghiêm cấm trong quản lý và sử dụng nhà ở công vụ như: tự ý chuyển đổi mục đích sử dụng nhà ở công vụ; cho thuê lại nhà ở công vụ không đúng đối tượng; chuyển đổi, chuyển nhượng hợp đồng thuê nhà ở công vụ dưới bất kỳ hình thức nào; cho người khác mượn, ở nhờ một phần hoặc toàn bộ nhà ở công vụ; tự ý cải tạo, sửa chữa nhà ở công vụ khi chưa có sự đồng ý của cơ quan quản lý...

Nếu vi phạm một trong các quy định trên, cá nhân, tổ chức vi phạm sẽ bị xử lý theo quy định của pháp luật hiện hành về xử phạt vi phạm hành chính trong quản lý phát triển nhà và công sở. Cá nhân nào lợi dụng chức vụ, quyền hạn làm trái với các quy định về quản lý vận hành, bảo trì và quản lý cho thuê nhà ở công vụ sẽ bị xử lý hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự  thì tuỳ theo từng mức độ vi phạm. Với những trường hợp vi phạm mà gây thiệt hại về vật chất thì người vi phạm phải bồi thường.

Thông tư cũng nêu rõ, các đơn vị có trách nhiệm phải quản lý chặt chẽ nhà ở công vụ trong quá trình sử dụng, không được phép tự chuyển đổi mục đích sử dụng; việc cho thuê nhà ở công vụ phải đảm bảo đúng đối tượng và điều kiện theo quy định. Khi cá nhân hết tiêu chuẩn thuê nhà ở công vụ hoặc chuyển đi nơi khác, nghỉ công tác...phải có trách nhiệm trả lại cho nhà nước.

Các cơ quan, tổ chức đang trực tiếp quản lý cá nhân thuê nhà ở công vụ phải có trách nhiệm thông báo bằng văn bản cho phía cơ quan quản lý nhà ở công vụ và đơn vị quản lý vận hành nhà ở công vụ được biết ngay khi người thuê đã hết tiêu chuẩn được sử dụng nhà ở công vụ.

Đối với người thuê nhà ở công vụ, phải có nghĩa vụ trả lại nhà ở công vụ cùng với tất cả trang bị nội thất kèm theo trong thời hạn 03 tháng kể từ khi nhận được thông báo từ cơ quan quản lý nhà ở công vụ...

Một ngôi nhà công vụ đang được sử dụng tại Hà Nội. Ảnh: Tuấn Hùng

Dự thảo thông tư này cũng bao gồm nội dung về các trường hợp thu hồi nhà ở công vụ, đó là:

- Người thuê nhà nghỉ hưu hoặc đã hết tiêu chuẩn được thuê nhà ở công vụ;

- Người thuê nhà chuyển công tác đến nơi khác;

- Người thuê nhà không còn nhu cầu ở, muốn trả lại nhà ở công vụ;

- Người đang thuê nhà ở công vụ bị chết;

- Người thuê nhà sử dụng nhà ở công vụ sai mục đích hoặc không đảm bảo nghĩa vụ của người thuê nhà ở công vụ.

Thời hạn tối đa thu hồi nhà ở công vụ là 90 ngày, băt đầu từ ngày thông báo thu hồi có hiệu lực thi hành. Nếu bên thuê nhà ở công vụ thuộc diện thu hồi nhưng không bàn giao lại nhà ở theo đúng thời hạn quy định thì bên cho thuê nhà phải có văn bản báo cáo các cơ quan quản lý nhà ở công vụ đề nghị tiến hành cưỡng chế thu hồi.

Vì sao soạn thảo thông tư trên?

Bộ Xây dựng cho biết, thông tư trên được soạn thảo trên cơ sở thực tế công tác quản lý sử dụng nhà công vụ hiện còn nhiều bất cập. Thời gian qua, việc sử dụng nhà ở công vụ sai mục đích, sai đối tượng diễn ra khá phổ biến, đã gây ảnh hưởng xấu đến dư luận xã hội.

Nhiều trường hợp, vì nhiều lý do khác nhau, người được thuê nhà ở công vụ dù đã hết tiêu chuẩn vẫn không chịu trả lại nhà, một số cán bộ lãnh đạo của các bộ, ngành, thành phố trực thuộc Trung ương đã về hưu nhưng cũng vẫn sử dụng nhà công vụ. Thậm chí, có cả những trường hợp sang nhượng lại cho con cháu, không sử dụng hoặc khóa cửa để không.

Trước thực trạng trên, Bộ Xây dựng đã báo cáo Chính phủ, tổ chức thu hồi nhiều nhà ở công vụ. Bên cạnh đó, Bộ cũng đề xuất đưa ra các cơ chế chính sách phù hợp để nâng cao công tác quản lý sử dụng hợp lý loại nhà ở này. Căn cứ vào Luật Nhà ở năm 2005, Bộ Xây dựng cùng với các bộ, ngành liên quan cũng cho ban hành nhiều văn bản quy định của pháp luật để hướng dẫn công tác quản lý sử dụng nhà ở công vụ, trong đó có Thông tư số 01/2014/TT-BXD ngày 16/01/2014 về hướng dẫn quản lý sử dụng nhà ở công vụ. Tuy nhiên, xét theo Luật Nhà ở sửa đổi đã được Quốc hội thông qua, để phù hợp hơn với thực tế, Bộ Xây dựng lại tiếp tục cho soạn thảo dự thảo thông tư này để thay thế cho Thông tư 01/2014/TT-BXD.

Ông Trịnh Hồng Quân, Trưởng Ban Quản lý Nhà ở công vụ, Cục Quản lý Nhà và thị trường bất động sản, Bộ Xây dựng cho biết, dự thảo thông tư này có những quy định cụ thể hơn về việc quản lý sử dụng nhà ở công vụ, bao gồm cả việc trang bị nội thất cơ bản gắn với nhà ở công vụ đó. Bên cạnh đó, dự thảo cũng quy định nguyên tắc quản lý sử dụng nhà ở công vụ; trình tự, thủ tục cho thuê nhà ở công vụ; phương pháp tính giá cho thuê nhà ở công vụ… Những quy định này được kỳ vọng sẽ khắc phục những tồn tại trước đó khi các đối tượng được sử dụng nhà ở công vụ đã tự ý thay đổi nội thất, sửa lại nhà hoặc sử dụng sai đối tượng, mục đích... mà đơn vị quản lý rất khó thu hồi.