Cho vay tiêu dùng rót vào nhà đất xuất hiện diễn biến "lạ"

Có hay không tình trạng "lách" để đổ vốn vào bất động sản?

Theo thông tin từ ông Nguyễn Hoàng Minh, Phó giám đốc Ngân hàng Nhà nước Tp.HCM, trong 5 tháng đầu năm nay, tín dụng trên địa bàn TP tăng 6,42%. Đáng chú ý, tỉ trọng cho vay bất động sản trong tổng dư nợ có xu hướng giảm, chỉ còn 10,7%, trong khi mấy tháng trước là 10,9%. Ngược lại, cho vay tiêu dùng có biểu hiện tăng lên.

Số liệu thống kê của Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia cũng cho kết quả tương tự. Theo đó, trong năm 2017, tín dụng bất động sản và xây dựng chỉ tăng 12,2% còn tỉ trọng trong tổng tín dụng giảm từ 17,1% xuống còn 15,8%.

Trong khi đó, dư nợ cho vay mua, sửa chữa nhà ở (nằm trong tín dụng tiêu dùng) tăng đến 76,5%. Tỉ trọng trong tổng tín dụng của nhóm này cũng tăng từ 6,09% lên 9,52%.

Từ số liệu trên, Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia cho rằng đang có tình trạng ngân hàng "lách" cho vay kinh doanh bất động sản thông qua việc đưa các khoản cho vay mua, sửa chữa nhà vào cho vay tiêu dùng.

Trao đổi với PV báo Tuổi trẻ Online, nhiều chuyên gia cho biết, tại các ngân hàng hiện nay, những khoản cho vay mua nhà, đất, sửa chữa nhà mà người vay trả nợ bằng lương đều được xếp vào cho vay tiêu dùng thay vì đưa vào bất động sản.

Do vậy việc xác định đã có bao nhiêu vốn đổ vào bất động sản rất khó đưa ra số liệu thống kê chính xác. Thời gian qua, nhiều địa phương ghi nhận giá đất tăng liên tục, thị trường bất động sản trải qua các đợt sốt nóng khiến nhiều người đến ngân hàng vay vốn để đầu tư kiếm lời. Hơn nữa bất động sản cũng là lĩnh vực mà các ngân hàng muốn đẩy mạnh vì mức lãi suất cho vay cao hơn các lĩnh vực còn lại.

Thị trường bất động sản sốt nóng khiến nhiều người dân có nhu
cầu vay vốn để đầu tư kiếm lời. Ảnh minh họa

Còn theo ông Trương Văn Phước, Quyền Chủ tịch Ủy ban giám sát tài chính quốc gia, khi nói về các khoản vay tiêu dùng, các Ngân hàng cũng đã sử dụng khái niệm cho vay phục vụ đời sống để phân biệt với các công ty tài chính.

Ông Phước cho biết, các khoản cho vay phục vụ đời sống tại các ngân hàng hiện nay không chỉ có cho vay mua xe, mua sắm trang thiết bị trong gia đình mà còn bao gồm cả khoản vay mua, xây, sửa chữa nhà.

"Trước đây trong giai đoạn từ 2008-2010 Ngân hàng Nhà nước quy định chặt tỉ lệ cho vay vào lĩnh vực tiêu dùng nhằm tránh việc ngân hàng quá tập trung vốn vào bất động sản, chứng khoán. Hiện nay Ngân hàng Nhà nước không còn quy định giới hạn vốn vào lĩnh vực cho vay phục vụ đời sống nhưng quan điểm của Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia là luôn phải quan tâm, lưu ý, thậm chí thận trọng với lĩnh vực này nhằm tránh hiện tượng bong bong bong rất khó kiểm soát", ông Phước cảnh báo.

Tuy nhiên, ông Phước cũng nhấn mạnh, việc thận trọng không có nghĩa là ngân hàng sẽ không cho vay mà phải căn cứ trên nhiều yếu tố như nguồn cung, nhu cầu, tình hình thị trường…và phải linh hoạt.

Ngân hàng siết chặt nguồn tiền

Hoạt động cho vay mua bất động sản tại các ngân hàng ngày càng được kiểm soát chặt chẽ

Cũng theo ông Nguyễn Hoàng Minh, theo chỉ đạo của Ngân hàng Nhà nước TP, gần đây các ngân hàng đều phải thẩm định chặt chẽ, xem xét kỹ năng lực tài chính của chủ đầu tư…

Tại các ngân hàng hiện cũng đang có động thái siết lại nguồn vốn. Theo thông tin xác nhận từ ông Từ Tiến Phát, Phó tổng giám đốc Ngân hàng ACB, Ngân hàng này cũng đang thận trọng, chủ yếu xem xét cho vay với những người có nhu cầu thật về nhà ở, còn các trường hợp đầu cơ sẽ bị hạn chế cho vay.

Về việc định giá bất động sản, ông Phát cũng khẳng định, không phải cứ tăng giá đất thì ngân hàng cũng định giá tăng theo mà sẽ xem xét để tính giá bình quân trong cả thời kỳ. Theo đó, những khu sốt đất thì các ngân hàng hầu như sẽ không xét cho vay. Hơn nữa, các ngân hàng cũng hạn chế đổ vốn vào phân khúc đất nền cùng với đó là điều chỉnh tăng lãi suất cho vay bất động sản.

Còn theo ông Nghiêm Xuân Thành, Chủ tịch Hội đồng quản trị Ngân hàng Vietcombank, khi thị trường bất động sản sốt nóng, các ngân hàng khi định giá đều rất thận trọng, dựa trên các yếu tố, trong đó có mức tăng GDP. Một số khu vực, ngân hàng chỉ chấp nhận tăng tối đa bằng 150% GDP.

"Nói chung cách định giá làm sao để Ngân hàng không cho vay "hớ" khi thị trường tăng đột biến và khi thị trường điều chỉnh mạnh thì Ngân hàng cũng không bị ảnh hưởng", ông Thành cho hay.

Trong khi đó, ông Nguyễn Quốc Hùng, Vụ trưởng Vụ tín dụng, Ngân hàng Nhà Nước, cũng cho biết, trong bối cảnh thị trường bất động sản tại nhiều địa phương liên tục sốt giá đất, Ngân hàng nhà nước đã chỉ đạo kiểm soát rất chặt tín dụng vào các lĩnh vực có nguy cơ rủi ro. Trong 5 tháng đầu năm nay, tín dụng cho bất động sản chỉ tăng 2,19%, cho vay với dự án BOT tăng 2,15%. Cá biệt tín dụng đổ vào chứng khoán đã giảm khoảng 3,12%.